بررسی آلودگی های زیست محیطی ناشی از صنایع گاز و پتروشیمی و اثرات آن بر سلامت ساکنین منطقه عسلویه، پایتخت انرژی ایران: یک مطالعه مروری

صنایع گاز و پتروشیمی مستقر در عسلویه علیرغم رونق اقتصادی برای کشور، اثرات بهداشتی و زیست محیطی برای مردم منطقه ایجاد نموده است. هدف این مطالعه، جمع بندی و مرور مطالعاتی است که تاکنون در خصوص اثرات صنایع مذکور در منطقه صورت گرفته است. مطالعات نشان داد که صنایع گاز و پتروشیمی در منطقه عسلویه انواع مختلفی از آلاینده ها شامل ذرات معلق (PM10، PM 2.5)، فلزات سنگین و آلاینده های خطرناک در هوا مانند هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای، بنزن، هگزان، تولوئن، گزیلن و پروپیلن، نیکل، سرب و کادمیوم را به محیط انتشار می دهند که اثرات سوء جبران ناپذیری بر سلامت انسان و اکوسیستم دارند. حضور آلاینده های خطرناکی نظیر فلزات سنگین و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در رسوبات ساحلی منطقه پارس جنوبی در مطالعات متعددی ردیابی شده است. همچنین مطالعات انجام شده بر روی آبزیان دریایی نظیر صدف ها حاکی از غلظت های بسیار بالا و سمی فلزات سنگین کادمیوم، سرب، آرسینیک، استرنسیوم، قلع، نقره، آنتیموان، و مولیبیدن بوده است. بررسی های متعدد دیگری ثابت کرده اند سطح بسیار بالای غلظت فلزات سنگین در درختان منطقه عسلویه در مقایسه با مناطق غیرآلوده وجود دارد. جالب تر اینکه مطالعات گزارش کرده اند به علت تغییرات پروفایل پروتئینی و ساختار زیست شناختی گرده درختان ناشی از آلودگی های صنعت گاز و پتروشیمی در منطقه عسلویه، حساسیت زایی گرده درختان در مقایسه با مناطق غیرآلوده به شدت افزایش یافته است. به علاوه مطالعات انجام شده بر روی ساکنین منطقه عسلویه نشان داد سطح ادراری فلزات سنگین آرسینیک، وانادیوم، منگنز و نیکل افزایش قابل ملاحظه ای دارد. همچنین شیوع بیماری های آسم، آلرژی بینی و اگزما نیز در منطقه عسلویه نسبت به سایر شهرهای ایران شیوع بالاتری دارد. بطور کلی، این مطالعه تاکید می کند که پایش های سازمان های متولی سلامت مردم و محیط زیست جهت حفظ و ارتقاء کیفیت زندگی و کاهش بار بیماری ها و همچنین تهیه راهکاری مدون برای پیشگیری از آلودگی تشدید گردد.