رابطه جو مدرسه و تاب آوری تحصیلی: نقش واسطه ای سرزندگی تحصیلی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین جو مدرسه و تاب آوری تحصیلی با واسطه گری سرزندگی تحصیلی در بین دانش آموزان است. بدین منظور در یک طرح پژوهشی توصیفی- همبستگی، از بین دانش آموزان متوسطه دوم، 287 نفر (187 دختر و 100 پسر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های جو مدرسه (علیخانی و مهرمحمدی، 1383)، سرزندگی تحصیلی (دهقانی زاده و حسین چاری، 1391) و تاب آوری تحصیلی (مارتین و مارش، 2009) گردآوری شد. اطلاعات گردآوری شده توسط روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار AMOS تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل مفهومی پیشنهادی مورد تایید قرار گرفت. بررسی مسیر های مستقیم ارتباط متغیر های مورد بررسی نیز نشان داد که مسیر مستقیم متغیر نشاط (14/0=β) و نفوذ (19/0=β) به صورت مثبت و متغیر عدم مشارکت (20/0- =β) به صورت منفی با تاب آوری تحصیلی معنی دار است. همچنین ارتباط معنی داری بین سرزندگی تحصیلی (43/0=β) و تاب آوری تحصیلی وجود دارد. به منظور بررسی معنی داری مسیر های غیر مستقیم از روش بوت استراپ استفاده شد و نتایج نشان داد که سرزندگی تحصیلی رابطه نشاط و عدم مشارکت با تاب آوری تحصیلی را میانجی گری می کند؛ ولی بین فاصله گیری و نفوذ با تاب آوری تحصیلی میانجی گری معناداری به عمل نمی آورد. یافته های حاصل از پژوهش حاضر می تواند مورد استفاده روان شناسان تربیتی، معلمان و سایر متخصصان مرتبط قرار گرفته و در جهت افزایش تاب آوری تحصیلی نقش داشته باشد.