بازجست شاخه گمشده شجره تصوف نقشبندی ماوراءالنهر در سده های 12 و 13 هجری

طریقت صوفیانه «نقشبندیه» به بنیادگذاری بهاءالدین نقشبند که از دل جریان تصوف خواجگان در ماوراءالنهر سربرآورد، در سیر تحول و تطور خود با عبور از مرزهای جغرافیایی مولد و منشا خود و با ایجاد رابطه با نهاد قدرت و ورود در عرصه سیاست، توانست به یکی از ماناترین و موثرترین سلاسل صوفیه و جریان های دینی آسیای مرکزی بدل شود؛ اگرچه تصوف نقشبندیه، طریقتی ایرانی محسوب می شود، پژوهش های علمی ناچیزی در ایران درباره آن انجام یافته است؛ بنابراین، ضرورت و اهمیت توجه به پیشینه فرهنگی حوزه ماوراءالنهر به عنوان بخشی از ایران کهن، ریشه شناسی سیر عرفان و تصوف در منطقه و بررسی سیر ظهور و تطور نقشبندیه موجب شده است تا در این مقاله با استفاده از منابع اسنادی و با شیوه تاریخ نگارانه و موردپژوهانه و با بهره گیری ازیگانه نسخه خطی تحفهالرسول و فرید المکتوبات، نوشته میراحمد کشی، از صوفیان تصوف نقشبندی ماوراءالنهر، به بازجست شاخه ای کوچک و گمشده از تصوف نقشبندی در دیار فرارودان پرداخته شود. فرضیه این پژوهش بر آن است که با شناسایی برخی از شخصیت ها و آثار و رساله ای کمتر شناخته شده از طریقت نقشبندی، به ترسیم شاخه ای فرعی از شجره نامه سلسله پرگرونده نقشبندیه دست یابد.