نظریه ادبی سبک هندی؛ با تاکید بر اشعار صائب تبریزی

دیدگاه هایی که شاعران هر دوره درباره تعریف شعر ارائه می‏کنند، روشنگر ویژگی های نوع شعری است که در آن دوره مقبول طبع آنان قرار می‏گرفته است. مجموع این دیدگاه ها به طورکلی می‏تواند به لحاظ نظری تعریف شعر مطلوب را در هر عصری برای ما روشن سازد؛ ازاین‏رو، می‏توانیم از این دیدگاه ها به «نظریه ادبی» آن عصر یا دوره تعبیر کنیم. شاعران عصر صفوی و به ویژه برجسته‏ترین آنها، یعنی صائب تبریزی نیز دیدگاه هایی درباره شعر در اشعارشان مطرح کرده و تعریفی متفاوت با دوره های پیشین از شعر ارائه کرده‏اند. مقاله حاضر سعی دارد با جست وجو در اشعار شاعران برجسته عصر صفوی و با کمک گرفتن از شعر این شاعران، ویژگی های نظریه شعری این عصر را بررسی و تبیین کند و جنبه های آن را بکاود. در این پژوهش تاکید عمده بر شعر صائب بوده است؛ زیرا برجسته‏ترین شاعر سبک هندی است. بررسی حاضر به این نتیجه دست می‏یابد که تعریف شاعران از نوع شعر مطلوب در این عصر با تعریف آن در دوره های قبلی کاملا متفاوت است. معنی و مضمون بیگانه، به عنوان مهم‏ترین عنصر اصلی در تعریف و ارزیابی شعر مطرح می‏شود که رعایت نکردن آن عدم پذیرش و مقبولیت شعر را از سوی شاعران در پی دارد.