ارزیابی تولیدات نوشتاری فارسی آموزان سطح پیشرفته: طراحی یک چارچوب جزیی نگر

آزمون های نگارش از دسته ی آزمون هایی محسوب می شوند که طراحی و آماده سازی پرسش های آن ها کار چندان دشواری نیست، اما پس از برگزاری آزمون، تصحیح و ارزیابی تولیدات نوشتاری زبان آموزان می تواند کاری طاقت فرسا باشد که تصمیم گیری را درباره ی عملکرد زبان آموزان دشوار می کند. به نظر می رسد قسمت عمده ی این دشواری ناشی از وجود نداشتن یا نامناسب بودن چارچوب های ارزیابی دقیق برای تصحیح برگه های نگارش باشد؛ چارچوب هایی که بتوانند معیارهایی مشخص و شیوه ی ارزیابی منسجم و واضحی را به مصححان/ ارزیاب ها ارائه دهند. در همین راستا، پژوهش حاضر که از نوع بنیادین و کاربردی می باشد، به طراحی یک چارچوب ارزیابی جزیی نگر شامل سه مقوله ی «دستور»، «دایره ی واژگانی» و «درست نویسی/ املا» برای تصحیح و ارزیابی برگه های آزمون نگارش پرداخته است. برای انجام پژوهش، از تقریبا 100 متن نگارش یافته توسط فارسی آموزان سطح پیشرفته در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) استفاده شد. چارچوب پیشنهادی این پژوهش یک چارچوب قطعی و نهایی نیست، اما می تواند پایه و اساسی برای پژوهش های میدانی و نهایتا، برای ایجاد چارچوب های دقیق تر و جامع تر در این زمینه باشد. ازآنجاکه شدت و ضعف خطاها و نحوه ی نگرش ارزیاب/ مصحح و نیز نوع مواجهه ی وی با تولیدات نوشتاری در چنین چارچوب هایی نشان داده می شود، می توانند برای آشنا سازی فارسی آموزان با معیارهای ارزیابی تولیدات نوشتاری و درنتیجه، کمک به اصلاح راهبردهای آزمونی اتخاذ شده توسط آنان نیز به کار روند.