عوامل محیطی و شخصی مرتبط با اعتیاد در بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی مرند

یکی از مسایلی که پدیده ی اعتیاد را پیچیده تر کرده است مسئله بازگشت به مواد بعد از ترک است چرا که حدود 80 درصد از معتادان در طی شش ماه اول مجددا به مصرف مواد روی می آورند. هدف این مطالعه تعیین عوامل موثر بر عود اعتیاد در معتادان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهرستان مرند بود.
این پژوهش مطالعه ای مورد شاهدی بود که بر روی 306 نفر از بیماران معتاد شهرستان مرند انجام شد. روش نمونه گیری بصورت سرشماری بود بطوری که با مراجعه به کمپ های ترک اعتیاد، (153 نفر برای گروه مورد و 153 نفر برای گروه شاهد) وارد مطالعه شدند. بعد از تدوین پرسشنامه و تعیین روایی و پایایی، پرسشنامه ها در میان معتادان گروه مورد و گروه شاهد توزیع و در حضور پژوهشگر تکمیل گردیدند. در نهایت اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری -21 SPSS و با بهره گیری از آزمون های آماری مناسب (کای دو، t مستقل و آنوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در این پژوهش تحصیلات بیشتر افراد مورد بررسی هم در گروه مورد و هم در گروه شاهد دیپلم و دیپلم به پایین بود (به ترتیب 2/90 و 8/90 درصد). و میانگین سنی در گروه شاهد 23/8±14/35سال و در گروه مورد 48/10±72/32 بود. در گروه مورد بیشتر افراد علت عود اعتیاد را اصرار خانواده (5/25 درصد موارد) و گروه شاهد بیشترین علت موفقیت در آخرین ترک را مشکلات اجتماعی ذکر کرده اند (9/22 درصد) .
از مجموع متغیرهای مورد سنجش، متغیرهای بعد خانوار، وضعیت اشتغال، سیگارکشیدن، مشاجرات خانوادگی، تاهل، امیدواری فرد و مشغولیت ذهنی نسبت به مصرف مواد،بین دوگروه مورد و شاهد اختلاف معنی دار آماری مشاهده شد.
برای پیشگیری و درمان اعتیاد صرفا سم زدایی در کانون های ترک اعتیاد کافی نبوده و برای پیشگیری و کاهش از عود اعتیاد برنامه ریزی و انجام مداخلات بر پایه عوامل خطر اصلی شناخته شده (مانند وضعیت اشتغال، سیگارکشیدن، مشاجرات خانوادگی، تاهل، امیدواری فرد و...) لازم به نظر می رسد.