بررسی و مقایسه تولید و تنوع گونه های علفی مراتع مشجر با مراتع باز در اکوسیستم های نیمه متراکم فندقلوی اردبیل

هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی میزان تاثیر تاج پوشش درختی بر مقدار تولید وتنوع گونه ای گیاهان علفی در زیراشکوب درختان واقع در منطقه فندقلوی اردبیل بود.منطقه مورد مطالعه پس از استخراج واحدهای ژئومرفولوژیکی یکسان مناطق فندقلو، شغاله دره و نیارق انتخاب گردید. آماربرداری به صورت تصادفی- سیستماتیک و ابعاد پلات ها با توجه به ساختار پوشش گیاهی به روش سطح حداقل و تعداد پلات هابا استفاده از فرمول آماری انتخاب شد؛ سپس فهرست گونه های موجود، درصد تاج پوشش، لاشبرگ، سنگ و سنگریزه، خاک لخت ثبت شد. نمونه برداری از عرصه های مراتع باز و زیراشکوب درختی در چهار کلاس شیبی 10-0، 20-10، 35-20 و 50-35 درصد و در چهار جهت جغرافیایی شمال، جنوب، شرق و غرب انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد تاج پوشش گونه های موجود در زیراشکوب درختان در منطقه فندقلو، نیارق و شغاله دره در کلاس شیب 20-10 درصد به ترتیب با مقادیر 20، 25 و 25 درصد و بیشترین مقدار درصد پوشش گیاهی در مراتع باز این مناطق در کلاس شیب 20-10 درصد به ترتیب با مقادیر 81، 86 و 86 درصد می باشد. همچنین نتیایج نشان داد که جهت جغرافیایی شمال نسبت به جهت های دیگر در همه مناطق در زیراشکوب درختان و مرتع باز دارای بیشترین درصد پوشش می باشد. با مقایسه میانگین اثرات متقابل بین نوع مرتع و کلاسه های شیب، بالاترین میزان تولید در مراتع باز مشاهده شد که نسبت به مراتع زیراشکوب تفاوت معنی داری داشتند. همچنین میزان تولید گیاهان علفی و اثرات متقابل نوع مرتع و جهات جغرافیایی تفاوت های معنی داری را در مراتع مورد بررسی نشان داد. بر این اساس مراتع باز در شیب های شمالی دارای میزان تولید بالاتر و معنی داری نسبت به مراتع زیراشکوب درختی نشان داد. از طرفی نتایج بررسی شاخص های تنوع و یکنواختی در مراتع باز و زیر اشکوب درختی نشان داد بالاترین مقادیر این شاخص ها در مراتع زیر اشکوب درختی قابل مشاهده است.