بررسی تحمل لاین های پیشرفته گندم دوروم (Triticum turgidum L. Subsp. durumDesf) تحت شرایط تنش آلومینیوم

آلومینیوم یکی از فراوان ترین عناصر موجود در خاک است که در خاک هایی با اسیدیته بالا به شکل انحلال پذیر Al+3 در آمده، از طریق ریشه جذب شده و به این ترتیب بر رشد گیاهان اثر می گذارد. ارزیابی تحمل گیاهان به تنش های زیست محیطی به ویژه در خلال مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه عامل مهمی در انتخاب آن ها برای کشت در شرایط مختلف می باشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 83 لاین پیشرفته گندم دوروم تحت سمیت آلومینیوم در مرحله گیاهچه در شرایط آزمایشگاهی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو تکرار انجام شد. سطوح تنش شامل شاهد و غلظت 5/2 میلی مولار آلومینیوم و صفات اندازه گیری شده شامل تعداد ریشه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه بودند. نتایج حاصل نشان داد که تنش بر تمامی صفات تاثیر معنی دار داشت.
هم چنین، بین لاین های گندم دوروم از لحاظ تمامی صفات اختلاف معنی دار مشاهده شد. برهم کنش رقم در تنش در همه صفات معنی دار بود. ارزیابی لاین های برتر بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (SIIG) انجام شد. لاین های 35، 58، 72، 75، 76، 77، 82 و 83 با داشتن بالاترین شاخص SIIG متحمل به تنش آلومینیوم و لاین های 11، 16، 21، 25، 26، 65، 66، 68 و 73 با داشتن پایین ترین مقدار این شاخص حساس به تنش آلومینیوم بودند. نتایج حاصل از رتبه بندی بر مبنای شاخص فوق با نتایج حاصل از تجزیه خوشه ایبر مبنای شاخص Ti انطباق زیادیی داشت.