ارزیابی کارایی بودجه در بخش دولتی سلامت برای مراقبت های سرپایی و بستری در مدل بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها

برقراری رابطه بین پرداخت های مالی و نتایج در نظام سلامت، با تامین مالی بر اساس کارکردها توضیح داده می شود. این پژوهش با استفاده از اطلاعات داده های کارکردها برای بودجه بخش دولتی سلامت در استان ها و محاسبه کارایی نسبی بودجه برای استان ها، تفاوت کارایی استان ها را به طور مقایسه ای نشان می دهد.
این مطالعه از نوع تحلیل توصیفی- آماری است و از آمارهای ثبتی وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، برای محاسبه بودجه عملیاتی و شاخص های کارایی بر اساس کارکردها در استان ها استفاده نموده است. با ارائه تصویر ساده ای از بودجه بر اساس کارکردها و شناسایی هزینه ها، منابع انسانی و فیزیکی برای مراقبت های سرپایی و بستری در استان ها، شاخص های مقایسه ای کارایی با روش تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری گردید.
میانگین کشوری شاخص کارایی بودجه برای حداکثر سازی کارکردها در سال های 1390 و 1392، برای مراقبت های سرپایی به ترتیب 0.55 و 0.58 و برای مراقبت های بستری به ترتیب 0.82 و 0.86 بوده است. ارزیابی شاخص های کارایی در بخش دولتی سلامت نشان می دهد که استان ها علی رغم یکسانی شرایط درآمدی و تخصیص بودجه و یکسانی روش های تنظیم کارکردها، با تفاوت های قابل ملاحظه در حداکثر سازی محصول و حداقل نمودن هزینه یا بودجه، طبقه بندی می شوند.
این پژوهش برای نخستین بار شاخص های کارایی بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها در بخش دولتی سلامت را توضیح می دهد. تفاوت کارایی میان استان ها و تغییرات کاهشی کارایی در چند استان در سال دوم عاملی برای ناپایداری کارایی و نابرابری ها و محدودیت دسترسی به هدف های بخش سلامت محسوب می شود.