تاثیر کاربرد اسیدهای آلی و معدنی بر فیزیولوژی تولید مثل و رشد کرم خاکی، ریز جانوارن و جامعه میکروبی در خاک های آهکی

اسیدهای آلی و معدنی با تاثیر بر برخی ویژگی های خاک مانند pH و هدایت الکتریکی و یا با تغییر انحلال پذیری برخی ترکیبات جامد خاک، می توانند روی تولیدمثل و رشد موجودات زنده خاک تاثیرگذار باشند. کاربرد این اسیدها در خاک های آهکی ایران به عنوان اصلاح کننده رایج است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر کاربرد اسیدهای آلی و معدنی بر فیزیولوژی رشد و تولید مثل کرم خاکی، ریزجانوران و جامعه میکروبی در خاک های آهکی بود.
این آزمایش روی یک خاک آهکی زراعی در ظرف های مخصوص در قالب طرح کاملا تصادفی در 10 تیمار و 3 تکرار انجام شد. اسید سیتریک، اسید استیک، اسید اگزالیک با غلظت 5 و 10میلی مولار، مخلوط سه اسید آلی هرکدام با غلظت 33/3 میلی مولار، اسید سولفوریک و اسید فسفریک هرکدام با غلظت 5 میلی مولار استفاده شد. ظروف محتوی 1 کیلوگرم خاک به مدت 20 روز در دمای اتاق قرار گرفتند. در پایان تعداد ریزجانوران خاک و جمعیت جامعه میکروبی در هر تیمار شمارش شدند. برای بررسی رشد و تولید مثل کرم خاکی یک آزمایش جداگانه طراحی گردید. به مخلوط خاک و کود گاوی تازه، تیمارهای فوق اعمال شده و با کرم خاکی تلقیح و 56 روز در دمای اتاق قرار گرفت. در پایان تعداد کل کرم های نوزاد، کرم های بالغ، کوکون های تولید شده و وزن کل کرم ها اندازه-گیری شد.
کاربرد اسیدها باعث کاهش pH و افزایش هدایت الکتریکی در خاک ها شد. اسید فسفریک و اسید سیتریک موجب افزایش تعداد کوکون های کرم خاکی و سایر اسیدها باعث کاهش تعداد آن ها گردیدند. اسید سیتریک موجب افزایش تعداد کرم نوزاد شد ولی سایر تیمارها تعداد نوزادان را کاهش دادند. اسید فسفریک تعداد کرم های بالغ را کاهش داد اما وزن آن ها را بیشتر نمود. در سایر تیمارها تعداد و وزن کرم های خاکی کاهش یافت. کاربرد اسیدهای آلی و معدنی موجب کاهش تولید مثل نماتدها، آمیب ها، تا^ک^~داران و م^ک^~داران شد. جمعیت باکتری ها و قارچ های خاک در همه اسیدها به جز اسید سولفوریک منجر به افزایش جمعیت باکتری های خاک شد.