اثرات پروژه های انتقال آب سرشاخه های کارون در ایجاد یا تشدید کانون های گرد و غبارخوزستان با بهره گیری از فناوری های GIS & RS

این تحقیق با هدف بررسی اثرات پروژه های انتقال آب سرشاخه های کارون در ایجاد یا تشدید کانون های گرد و غبارخوزستان با بهره گیری از فناوری های GIS & RS به رشته تحریر درآمد. بدین منظور ابتدا پارامترهای روزانه ی اقلیمی شامل(دما، بارش، دید افقی، رطوبت نسبی و باد) و دبی برای 9 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه هیدرومتری در یک دوره ی 30 ساله جمع آوری گردید. همچنین از داده ها و تصاویر ماهواره ای جهت بررسی وضعیت پوشش گیاهی، رطوبت خاک، ذرات گردو غبار در منطقه مورد مطالعه بهره گرفته شد. با توجه به روند گاز دی اکسیدکربن طی سال های 1985 تا 2015 ، دوره های مورد مطالعه به دو دوره ی قبل از گرمایش جهانی(1985-1995) و بعد از گرمایش جهانی(1996-2015) تقسیم بندی گردید. سپس با استفاده از روش های آماری و سنجش از دور اقدام به بررسی دوره های مذکور پرداخته شد. نتایج حاصل از بررسی دبی رودخانه کارون نشان داد که آورد کارون در دوره ی آماری دوم نسبت به دوره ی اول 171 مترمکعب در ثانیه کاهش یافته است. گرد و غبار محلی طی دوره ی دوم نسبت به دوره اول افزایش یافته اما شاخص پوشش گیاهی(NDVI) با کاهش 13/0 مواجه بوده است. وسعت و میزان رطوبت خاک در شرق حوضه روندی صعودی داشته است که نقش سدسازی در این تغییرات موثر بوده است؛ اما در غرب حوضه کارون (اطراف تالاب شادگان) این روند با کاهش مواجه بوده است، درنتیجه با عبور جریان باد از غرب حوضه، بدلیل کاهش رطوبت خاک و چسبندگی خاک، ذرات ریز از سطح زمین جدا شده و موجب بروز حداکثر گرد و غبار در خوزستان و حوضه کارون شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که عدم مدیریت درست منابع آب، سدسازی و اجرای طرح های انتقال آب در سرشاخه های کارون موجب کاهش دبی و رطوبت خاک در غرب حوضه و در نتیجه گسترش کانون ریزگردها در استان خوزستان شده که این امر می تواند اثرات زیست محیطی و مخاطرات انسانی از جمله ابتلا به انواع امراض تنفسی و ریوی و همچنین کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و در نتیجه کاهش امنیت غذایی را در پی داشته باشد.