کنترل بیولوژیک قارچ Sclerotinia sclerotiorum عامل پوسیدگی سفید خیار توسط اکتینوباکتری های ریزوسفری

ااکتینوباکتری ها به واسطه داشتن ویژگی‏های آنتاگونیستی بسیار در برابر طیف گسترده‏ای از بیمارگرهای گیاهی به ویژه قارچ‏ها، به عنوان عوامل بالقوه کنترل بیولوژیک توجهات زیادی را به خود معطوف کرده‏اند. Sclerotinia Sclerotiorum (Lib.) De Bary عامل پوسیدگی سفید ساقه خیار که دارای سه خصوصیت عمده چون دامنه میزبانی وسیع، توان بیماریزایی بالا و دوام طولانی اسکلروت‏ها در شرایط نامناسب محیطی می‏باشد یکی از مخرب‏ترین بیمارگرهای گیاهی در جهان است. با توجه به خسارت شدید و دشواری‏های کنترل توسط روش‏های شیمیایی، روش‏های جایگزینی مانند کنترل بیولوژک توسط گونه‏های اکتینوباکتربرای این بیمارگر مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این پژوهش اثر آنتاگونیستی 109 جدایه اکتینوباکتر در برابر قارچ پوسیدگی سفید خیار بررسی گردید و سه جدایه UTS13، UTS19 و UTS49 با بیشترین میزان ممانعت از رشد پرگنه قارچ بیمارگر درون تشتک‏های پتری برای بررسی‏های بیشتر انتخاب شدند. خصوصیات فیزیولوژیکی جدایه‏های برتر حاکی تولید آنزیم‏های پروتئازی و کیتینازی بود. جدایه UTS13 به عنوان جدایه برتر در آزمون‏های گلخانه‏ای مورد شناسایی قرار گرفت و با توجه به توالی rDNA 16S مورد بررسی قرار گرفت و به عنوان Streptomyces albidoflavus شناسایی گردید. نتایج نشان داد که جدایه S. albidoflavus UTS 13 باعث کاهش علائم بیماری به میزان 50 درصد در شرایط گلخانه‏ای و افزایش صفات رشدی گیاه در مقایسه با تیمار شاهد سالم شد. پژوهش حاضر سعی بر معرفی باکتری S. albidoflavus UTS 13 به عنوان یک عامل بیوکنترل موثر به همراه طیف وسیعی از فعالیت‏های آنتاگونیستی در برابر قارچ بیمارگر S. sclerotiorum را داشته است.