ارزیابی محتوای فنل تام و فلاونوئید در طیف گسترده ای از گیاهان بومی و وارداتی

امروزه به دلیل خاصیت سمی و سرطان زایی ترکیبات مصنوعی، استفاده از گیاهان دارویی جهت درمان بیماری های مزمن توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود معطوف کرده است. از طرفی توصیه استفاده از میوه ها و سبزی ها در سبد غذایی و مطالعات مختلف بر حضور ترکیبات فنلی و مواد آنتی اکسیدانی در این گیاهان و با توجه به نقش آنتی اکسیدان ها در درمان و پیشگیری از بیماری های مزمن(هم چون سرطان) باعث شد تا در تحقیق حاضر محتوای فنل تام و فلاونوئید طیف وسیعی از گیاهان بومی و وارداتی خانواده کدوئیان، عنابیان و مرکبات مورد ارزیابی قرار گیرد.
در این تحقیق طیف گسترده ای از گیاهان خانواده کدوئیان(مثل خیار و کدو)، عنابیان(مثل کنار) و مرکبات(مثل نارنگی، پرتغال، لیمو و غیره) از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب، جاسک و مراکز معتبر فروش بذر جمع آوری و بر اساس میزان مواد آنتی اکسیدانی فنل تام و فلاونوئید مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت ارزیابی محتوای فنل تام از روش فولین سیوکالتیو و جهت سنجش میزان فلاونوئید کل از روش آلومینیوم کلراید استفاده و نهایت داده ها بعد از جمع آوری توسط نرم افزارهای NTsys pc2.02، SAS 9.1 و student statistic 9 مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته های پژوهش: نتایج نشان داد که ژنوتیپ های خانواده کدوئیان بالاترین میزان فنل تام و فلاونوئید را داشتند سپس درختان کنار و مرکبات در رتبه های بعدی بودند و در این بین ژنوتیپ خیار هیبرید تونلی هیلتون اسپانیایی(372/25 میلی گرم در گرم) بالاترین میزان فنل تام و ژنوتیپ کدو هیبرید خورشتی تک گل(53/235 میلی گرم در گرم) بالاترین میزان فلاونوئید را داشتند. ضمنا نتایج نشان داد که محیط تاثیری بر میزان مواد آنتی اکسیدانی مرکبات جیرفت و رودان نداشته و تجزیه خوشه اینیز تمام ژنوتیپ ها را در سه گروه و بر اساس خصوصیات گیاه شناسی از همدیگر تفکیک نمود.
میزان فنل گیاهان وارداتی نسبت به بومی بیشتر اما میزان فلاونوئید بومی ها نسبت به وارداتی ها بیشتر بود. شرایط جغرافیایی تاثیری بر میزان فنل و فلاونوئید مرکبات نداشت. با توجه به میزان بالای مواد آنتی اکسیدانی در گیاهان خانواده کدوئیان و کنار و هم چنین به دلیل خطرات سرطان زایی داروهای شیمیایی و مصنوعی لازم است آنتی اکسیدان های این گیاهان به عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده شود.