موضوعات، مطالعات و افق های روان شناسی اجتماعی علم؛ پیشنهاداتی برای خط مشی گذاران علم و فناوری

التفات به نقش بی بدیل علم در پیشرفت یک کشور و توجه ویژه به این موضوع در سال های اخیر، سبب شده است تا در کنار مطالعه علم از منظر فلسفی و تاریخی، از زوایایی که به بعد تجویزی آن یعنی برنامه ریزی و خط مشی گذاری علم مرتبط تر است نیز نگریسته شود. علاوه بر اقتصاد و جامعه شناسی علم، روان شناسی علم نیز این بار از زاویه خویش، یعنی بررسی عوامل روان شناختی تاثیرگذار بر رفتار علمی دانشمندان، به مطالعه علم پرداخته است. یکی از شاخه های روان شناسی علم، روان شناسی اجتماعی علم است که در قیاس با دیگر شاخه های آن، نوپاتر بوده و به مطالعه نحوه تاثیرگذاری افراد و دانشمندان دیگر بر فعالیت علمی می پردازد. تاثیرات آزمایشگر بر آزمایش، تاثیرات اجتماعی- فرهنگی بر علم، تاثیرات ارزیابی علم، شبکه های علمی، مربیگری و آموزش، فرایندهای گروه های کوچک در علم و نسبت جنسیت و علم، از جمله موضوعاتی هستند که تاکنون مطالعاتی درباب آنها صورت گرفته است. مطالعات موردی تاریخی، پارادایم های آزمایشگاهی، بررسی تاثیر رقابت و همکاری، ادراک و جانبداری افراد دیگر بر رفتار علمی، نحوه تخصیص علت به اثرات، مسائل مربوط به روان شناسی صنعتی- سازمانی نیز از موضوعاتی هستند که مطالعه جدی درباب آنها صورت نپذیرفته و به عنوان افق های پیش روی روان شناسی اجتماعی علم، مطرح هستند.