دریافت هدیه از کودکان بستری در بخش انکولوژی: یک دیدگاه

مراقبت از بیماران مخصوصا بیمارانی که نیازمند درمان طولانی مدت هستند وجود افرادی را می طلبد که در همه امور زندگی بیماران دخیل باشند. پرستاران بیشترین ارتباط را با این بیماران دارند. احساس صمیمیت بیمار با پرستار می تواند کمک زیادی به بیمار در داشتن احساس خوشحالی کند. این احساس معمولا دو طرفه می شود. بیشتر پرستارانی که با بیماران مزمن کار می کنند با این سوالات مواجه هستند که چگونه دراین بخش کار می کنید و یا به این بخش عادت کرده اید؟(1) . در حالی که همه می دانند که هیچ کس به درد عادت نمی کند. کار در بخش های مزمن مثل سرطان آن هم کودکان بسیار سخت و طاقت فرساست اما وجود بعضی اتفاقات باعث می شود حس خوب مفید بودن را القا کند. وقتی بعد از انجام یک پروسیجر دردناک به کودکی جایزه می دهید و در مراجعه بعدی کودک او یک جفت سنجاق سر برای تشکر برایتان می آورد و با خوشحالی آن را هدیه می دهد قلب انسان به لرزه در می آید. اگر شما جای آن پرستار بودید این هدیه را قبول می کردید یا نه؟ و یا با ناراحتی می گفتید سیاست بیمارستان این است که هدیه از بیمار نگیریم. وقتی بیمار می خواهد از پرستارش تقدیر و تشکر کند سعی می کند بهترین چیزی را که دارد هدیه دهد. طبق سیاست های بیمارستان ها، گرفتن هدیه از بیمار ممنوع است. در این چالش پرستار در صورت قبول کردن هدیه یا نقض قانون کرده و یا دچار عذاب وجدان می شود و اگرقبول نکند بیمارش ممکن است از این کارش ناراحت شود. ایجاد تعادل در این چالش یکی از مشکلات پرستار است (2). برخی معتقدند که پزشکان هرگز نباید هدیه دریافت کنند زیرا ممکن است بر استاندارد مراقبت تاثیر بگذارد یا روابط کاری را تضعیف کند. دیگران معتقدند که پذیرش هدیه در شرایط خاص به بیماران اجازه می دهد تا قدردانی را بیان کنند و پیوند پزشک و بیمار را تقویت کنند (3). هدیه دادن یک رفتار رایج انسانی و باستانی است و دریافت هدیه مختص پرستاران نیست و در پزشکی نیز سابقه طولانی دارد، اما درعین حال می تواند سوالات بالینی و اخلاقی متعددی را نیز ایجاد کند (4). پزشکی، ارتباطی مبتنی بر اعتماد است؛ بیمارانی که به توصیه ها و تخصص پزشک اعتماد می نمایند. اگر بیماران به پزشکان هدیه بدهند، آیا قبول آن کاری اخلاقی است؟ Andereck (2001) می نویسد «معتقدم با در نظر داشتن چند مورد، بلی اخلاقی است». به عقیده وی دریافت هدیه از بیمار با دریافت هدیه از یک کمپانی و شرکت دارویی و تبلیغاتی متفاوت است و بیماران معمولا به دلیل قدردانی، نیکوکاری و یا اثرگذاری هدیه می دهند (5). اگرچه به نظر می رسد در اغلب موارد، هدیه دادن به معنی «برای بودن به ویژه در لحظات سخت، سپاسگزارم» است (4). برای نویسنده بسیاری از این موارد پیش آمده است که خانواده کودکان بستری در بخش انکولوژی، با علاقه شخصی خود مقداری انجیر و یا چند قطعه کوچک کشک و یا مقداری نان محلی آوردند، نویسنده حاضر که 13 سال تجربه کار در بخش انکولوژی اطفال را دارد بر این باور است با قبول این هدایای خانگی، می توان احساس خوشایند مفید بودن را در بیماران/ خانواده آنان ایجاد کرد. پذیرش هدایا با خوشحالی و تقسیم آن بین سایر بیماران بخش و پرسنل سبب می شود تا حس بد رشوه گرفتن از بین برود وسایر بیماران احساس نکنند که پرستارش به واسطه گرفتن هدیه رفتار بهتری با آن فرد دارد. داشتن ارتباط خوب با کودک بیمار می تواند کمک زیادی در تحمل آلام او داشته باشد. اینکه به پرستارش حتی به هنگام اجرای پروسیجرهای دردناک از همه نظر اعتماد کند. این حس را می توان با گرفتن یک عکس سلفی و یا خواندن یک شعر کودکانه هم بوجود آورد. خانواده ها نه به صرف دادن رشوه که فقط جهت قدردانی از زحمات پرستار اقدام به این کار می کنند. در بعضی مواقع که پیشنهاد هدایای مالی می شود می توان آنها را به مراکز خیریه هدایت کرد تا بدین وسیله هم کمکی به مددجویان شود و هم حس خوش دادن هدیه را در آن فرد هدایت کرد. به نظر می رسد داشتن صندوق های خیریه در بیمارستان جهت این امر می تواند کمک کننده باشد، اگرچه نوع نگرش پرستاران متفاوت است و هر کس می تواند با سنجیدن شرایط بخش خود این سیاست بیمارستان را به کاری نیک تبدیل کند. دریافت یک هدیه از کودک بیمار می تواند در ذهن کودک حس خوش قدردانی پرستار را زنده کرد. قبول هدیه به طریق ذکر شده می تواند پیوند بین بیمار و پرستار را تقویت کند.