شناسایی نشانگرهای پایداری زیست محیطی کشاورزی خانوادگی کوچک- مقیاس با استفاده از روش دلفی فازی

رویکرد کشاورزی پایدار معطوف به ایجاد و تقویت ویژگی های پایداری در نظام های بهره برداری کشاورزی است. نخستین گام حرکت به سوی پایداری نظام های بهره برداری کشاورزی، پرداختن به مسائل زیست محیطی آن ها است. با توجه به تعدد واحدهای بهره برداری کشاورزی خانوادگی کوچک -مقیاس در بخش کشاورزی ایران، شناسایی و حل مسائل پایداری این نظام ضرورتی برای پایداری بخش کشاورزی و جامعه روستایی کشور به شمار می رود. بنابراین شناسایی و بهره گیری از نشانگرهایی که برای سنجش پایداری نظام بهره برداری کشاورزی خانوادگی کوچک -مقیاس مناسب باشند، ضروری بنظر می رسد که هدف این تحقیق می باشد. این تحقیق از نوع تحلیلی -اکتشافی است که در آن از مطالعات اسنادی و از روش تحلیل دلفی فازی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق متخصصان دانشگاه، موسسات تحقیقات و دستگاه های اجرایی بودند که 15 نفر از آن ها با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه نیمه ساختارمند برای بخش کیفی تحقیق و پرسشنامه ساختارمند با سوالات بسته پاسخ در قالب طیف لیکرت پنج گزینه ای برای دورهای دوم و سوم تحلیل دلفی و فازی سازی داده ها ( بخش کمی تحقیق) بود. بر اساس نتایج تحقیق، از میان 76 نشانگر مستخرج از مطالعات اسنادی و پیشنهادی پانل متخصصان در بخش کیفی تحقیق، تعداد 28 نشانگر در قالب 10 مقوله شامل: اقلیم، منابع ارضی، منابع آب، استفاده از آب، نظام کشت، کاربرد نهاده های زراعی، کاربرد فناوری نوین، مدیریت بقایای محصول، ازدست دادن و تخریب منابع و وقوع بلایای طبیعی برای سنجش پایداری زیست محیطی کشاورزی خانوادگی کوچک -مقیاس ایران شناسائی شدند .