رابطه «نور حقیقی» و «نور مادی» بر اساس قاعده حقیقت و رقیقت

اساس فلسفه شیخ اشراق نور و اساس فلسفه ملاصدرا وجود است؛ از نظر ملاصدرا وجود مورد نظر وی با نور اشراقی یکی است؛ حال آن که شیخ اشراق لااقل قسمی از وجودات مصطلح یعنی همان اجسام را نور نمی نامد و از بین اجسام تنها به نور بودن نور حسی معتقد است؛ و همین نکته دشواری های بسیاری در یکی دانستن نور اشراقی با وجود صدرایی فراهم می آورد؛ تا این که صدرا می کوشد نسبت به هر دو بند سخن شیخ اشراق، موضع هایی اتخاذ کند؛ و راه حل هایی برای همراهی وی با دیدگاه خود ارایه دهد. حاصل سخن صدرا در به چالش کشیدن نظر شیخ اشراق این است که «یا همه اجسام بهره ای از نورانیت دارند و یا نور مادی هم نور نیست»؛ این مقاله با تقریر دیدگاه های شیخ اشراق و خوانش های ملاصدرا معتقد است با تکیه بر اصل «حقیقت و رقیقت» که مورد پذیرش ملاصدرا هم هست می توان نشان داد سخن شیخ اشراق در طرح نظام نوری سازگار است؛ بنابراین «هم می توان اجسام را ظلمانی دانست و هم نور مادی را نور».