بررسی تاثیر استقرار زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL)بر رفتار تحلیلگران مالی در ایران الگوی مدلیابی معادلات ساختاری

در پی مشکلاتی که سه دهه پیش، به دلیل ارائه نامناسب اطلاعات و ناکارآیی اطلاعاتی در بازارهای مالی دنیا بروز کرد، استاندارد بین المللی XBRL به عنوان راهکار گزارشگری مالی برای پیوستن به بازارهای جهانی تدوین و ارائه شد. به دلیل هزینه بربودن راه اندازی و استقرار این استاندارد، ضروری است اثر آن در ارکان مالی هر کشور ارزیابی و با تحلیل هزینه - فایده، بهترین سناریوی پیاده سازی اتخاذ شود. در پاسخ به این ضرورت؛ پژوهش حاضر با بهره گیری از مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار آموس (AMOS)، تاثیر استقرار XBRL بر ابعاد رفتاری تحلیلگران مالی -که متخصصان تجزیه و تحلیل اطلاعات هستند- را بررسی کرده است.. بررسی نظرات 140 تحلیلگر که با پرسشنامه جمع آوری شد، نشان دهنده تاثیرگذاری مثبت استقرار XBRL در بهبود ابعاد رفتاری تحلیلگران مالی طی فرایند تصمیم گیری و به ترتیب اولویت: 1- رفتار تحلیلگری (78 درصد)، 2- رفتار جستجوگری (75 درصد)، 3- رفتار اعتبارسنجی (74 درصد) و 4- تورش های رفتاری (46 درصد) بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس نیز نشان داد سن و تجربه تحلیلگر بر تفاوت های رفتاری وی در اخذ تصمیم، تاثیر معنادار دارد و سطح تحصیلات بدون تاثیر معنادار است.