زمین شیمی و سنگ زایی سنگ های ریولیتی علمدار در خاور شهرستان تسوج (شمال باختری ایران)

ریولیت‏ ‏ علمدار در بلند‏ ترین قله از رشته کوه‏ های میشو (قله علمدار) در خاور شهرستان تسوج رخنمون یافته است. این سنگ ها به صورت گدازه و دایک درون سازند کهر دیده می‏ شوند؛ ازاین رو، سن احتمالی آنها به پرکامبرین نسبت داده شده است. کوارتز، پتاسیم‏ فلدسپار و اندکی پلاژیوکلاز از کانی های سازنده‏ این سنگ ها هستند. بافت‏ های همه بلورین و یا نیمه بلورین، پورفیری با زمینه شیشه‏ ای، میکرولیتی پورفیری، پرتیتی و جریانی از بافت‏ های غالب در این سنگ ها شمرده می شوند. سری ماگمایی ریولیت ها بیشتر شوشونیتی تا کالک آلکالن پتاسیم بالا ارزیابی شده است. از دیدگاه شاخص اشباع شدگی از آلومین، ریولیت ها در محدوده ترکیبی پرآلومینوس هستند و ویژگی های ریولیت‏ های A-Type (زیرگروه 2A) را نشان می‏ دهند. بررسی نمودارهای REE، نشان دهنده غنی‏ شدگی LREE ها در برابر MREE ها و HREE ‏ هاست. نمودارهای عنکبوتی با آنومالی‏ مثبت عنصرهای K، Nd و Rb و آنومالی‏ منفی عنصرهای Ti، Nb و Ta نشان دهنده خاستگاه پوسته قاره‏ ای در پیدایش این سنگ ها هستند. برپایه نمودارهای شناسایی خاستگاه ماگما، نمونه های ریولیتی بررسی‏ شده در محدوده Post-COLG جای گرفته اند و به پهنه‏ های پسابرخوردی وابسته هستند. در هنگام رویداد فاز ادیاکاران، حاکم‏ شدن سازوکار زمین ساختی کششی پس از برخورد خشکی های شمالی با گندوانا با تحریک سنگ کره و کاهش فشار، شرایط را برای ذوب‏ بخشی پوسته قاره ای و پیدایش ریولیت های علمدار در راستای پهنه برخوردی در کوه های میشو فراهم کرده است.