طراحی روش غربالگری سریع چهار جهش شایع ژن بتاگلوبین در جمعیت ایران با استفاده از روش منحنی ذوب با تفکیک بالا

تالاسمی بتا، یک بیماری خونی و ژنتیکی است، شیوع ناقلین این بیماری در جمعیت ایران بالاست. بررسی غربالگری قبل از ازدواج برای تعیین ناقلین تالاسمی بتا، به تشخیص سریع و قابل اعتماد نیاز دارد. هدف پژوهش حاضر طراحی روش غربالگری سریع چهار جهش شایع ژن بتا گلوبین جمعیت ایران با استفاده از روش ذوب با تفکیک بالا (HRM) بود.
در مطالعه تجربی حاضر هشت نمونه از افراد مبتلا و ناقل تالاسمی بتا با ژنوتیپ های (G>A) IVSI-110، A) IVSII-I (G>، (IVSI-5 (G>C و CD36/37 (-T) در شرایط هموزیگوت و هتروزیگوت و یک نمونه کنترل (فرد سالم) انتخاب شدند. بعد از گرفتن خون، استخراج DNA با روش نمکی انجام شد. برای اطمینان، نمونه ها به صورت دوتایی ران شدند و دو نمونه کنترل بدون DNA نیز به کار رفت. آغازگرها، با کمک نرم افزارهای Gene Runner 6.0.28، Primer Express v 3.0.1 3/1) و Primer3 v. 0.4.0 طراحی شدند و روش HRM برای تعیین جهش های فوق به کار رفت.
بهترین غلظت مناسب DNA، 5نانوگرم بر میکرولیتر به دست آمد. در مرحله تفاوت نمودار به وضوح تفاوت منحنی ها در شرایط هتروزیگوت، نرمال و هموزیگوت مشاهده شد. در جهش IVSII-IG>A در منحنی ذوب برخلاف انتظار دو قله در نمونه ها دیده شد، علت آن حضور یک پلی مورفیسم در نزدیکی جهش بود.
روش HRM قابلیت تشخیص چهار جهش شایع ژن بتاگلوبین را دارد و می تواند بین فرد هتروزیگوت و هموزیگوت و فرد سالم نیز در یک جهش واحد افتراق ایجاد کند. روش HRM توان بالایی داشته و می تواند 96 نمونه DNA را در مدت دو ساعت آنالیز کند.