تعیین تنش برجا جهت بررسی آنالیز پایداری چاه تحت شرایط همسان گردی عرضی

تنش های برجا فاکتوری کلیدی است که در بسیاری از مسائل مرتبط با سنگ و در زمینه های مهندسی نفت نظیر پایداری دیواره چاه و شکست هیدرولیکی از اهمیت بالایی برخوردار است. عمدتا از روش های مستقیم که پرهزینه و زمان بر هستند؛ جهت تخمین تنش های برجا استفاده می شود. همچنین روش های مستقیم نتایج را محدود به عمق خاصی می کنند که نمی توان آن را به کل چاه تعمیم داد. در این مقاله از دو روش غیرمستقیم پرکاربرد در تخمین تنش برجا یعنی مدل مبتنی بر مدول برشی و روابط پوروالاستیک در محیطی تحت شرایط همسان گردی عرضی، استفاده و نتایج مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. محاسبه پارامترهای الاستیکی، مقاومت سنگ و تنش برجا بر اساس فرضیات هر روش برای یک چاه عمودی حفر شده در جنوب غربی ایران نشان داد روش مبتنی بر مدول برشی روش پیشنهادی برای پیش بینی حداکثر تنش افقی است. در این روش مقدار ضریب آکوستوالاستیک 52/0 در نظر گرفته شد. همین طور نسبت C66/C44 کمتر از 3 است که چندان قابل قبول نیست. تنش های برجای به دست آمده با این روش با مغزه ها کالیبره شده اند. هرچند این روش رژیم گسلی منطقه را درست پیش بینی کرده ولی مقدار تنش با توجه به مدل مکانیکی ساخته شده کمتر از مقدار واقعی تخمین زده است و نتایج با نمودار کالیپر همخوانی ندارد. اما مدل مکانیکی ارائه شده به وسیله روابط پوروالاستیک که یک رویکرد بهتری در پیش بینی تنش برجا تحت شرایط همسان گردی عرضی داشته تطابق بهتری با نمودار کالیپر دارد و فواصلی که دچار شکستگی برشی و کششی شده بخوبی نشان داده اند که این می تواند به علت وجود لایه های شیلی درون سازند باشد.