تقابل سیاست ایران و انگلیس در بلوچستان دوره قاجار

در تاریخ روابط خارجی ایران، تحولات بلوچستان طی دوره قاجار از جنبه های مختلف دارای اهمیت است. بلوچستان آخرین بخش از ایران بود که دولتمردان قاجاری قصد گسترش قدرت خود در آن را داشتند و اما برخلاف سایر نواحی ایران، تسلط تدریجی دولت مرکزی در بلوچستان با مخالفت خارجی روبه رو شد. انگلیسی ها که در هند حضور داشتند و تسلط شان بر هند در حال کامل شدن بود، به مقابله با نفوذ ایران برآمدند. در این مقاله، نحوه تقابل سیاست ایران و انگلیس بر سر بلوچستان بررسی خواهد شد و به این سه پرسش، پاسخ داده می شود: دلایل تقابل این دو دولت در بلوچستان چه بود؟ دولتمردان ایران در برابر انگلیسی ها چه اقدامی کردند؟ آیا این اقدامات می توانست موحب حفظ منافع ایران در برابر انگلیسی ها شود؟ مراجعه به اسناد و منابع معتبر، ضمن پاسخ به این پرسش ها، فرازهایی از روابط خارجی ایران با تاکید بر منطقه جنوب شرقی ایران را روشن می کند و نتایج فعالیت های دیپلماسی دو دولت را در دوره مورد بحث آشکار می سازد و بیان می کند که انگلیسی ها با فعالیت های هوشمندانه دیپلماتیک، همواره برندگان این عرصه تقابل سیاسی بوده اند.