نحوه ی تخصیص بودجه ی زمانی زنبور ماده Trissolcus vassilievi (Mayr) در رویارویی با تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton)

مطالعات مختلف نشان داده اند که افزایش زمان کل در دسترس پارازیتویید موجب ایجاد اریب در برآورد پارامترهای واکنش تابعی می گردد. برای برآورد نااریب زمان دست یابی، نیاز به مشاهدات مستقیم می باشد. از طرفی مطالعات قبلی نشان داد که در جمعیت های جغرافیایی پارازیتویید تفاوتهایی نیز وجود دارد. از این رو، در این بررسی دو جمعیت زنبور پارازیتویید Trissolcus vassilievi (Mayr) (تبریز و ورامین) انتخاب و زمان صرف شده برای رفتارهای مختلف زنبور با مشاهده ی مستقیم ثبت گردید. بودجه ی زمانی زنبورهای کاوشگر به چهار جزء شاخک زنی، پارازیتیسم، علامت گذاری میزبان و رفتارهای نمایشی تقسیم شد و زمان هر رفتار برای زنبورهای ماده بارور 24 ساعته نسل سوم از زمان رهاسازی زنبور به مدت سه ساعت ثبت شد. زمان صرف شده برای چهار رفتار مذکور به ازای تمام میزبان های بهره برداری شده در جمعیت تبریز به ترتیب 25/70±1071، 26/293±6/4288، 38/60±20/874 و 89/133±972 ثانیه و در جمعیت ورامین به ترتیب 03/94±2/1237، 72/365±6/4911، 08/87±935 و 20/69±8/1136 ثانیه بود. مضافا، میانگین زمان های مذکور به ازای هر تخم میزبان در جمعیت تبریز به ترتیب 16/1±87/31، 18/2±64/127، 83/0±02/26 و 75/6±93/28 ثانیه و در جمعیت ورامین به ترتیب 83/0±40/31، 88/1±66/124، 77/0±73/23 و 05/6±85/28 ثانیه به دست آمد. با نزدیک شدن به انتهای آزمایش، زمان پارازیتیسم به کندی افزایش یافت. نتایج این پژوهش نشان داد که بررسی های واکنش تابعی بایستی توام با ثبت مستقیم رفتار حشره باشد و باید به پارازیتویید یا شکارگر اجازه داد که خودش زمان توقف در لکه ی میزبانی را تعیین نماید. در غیر این صورت زمان هایی که حشره به دلیل سیری و یا اتمام ذخیره تخم اقدام به دست یابی نمی نماید، به زمان دست یابی افزوده خواهد شد.