تبیین ژئواکونومیک مناسبات ایران با قزاقستان

فروپاشی شوروی و شکلگیری جمهوری های جدید، موقعیت ژئواکونومیکی ایران را در منطقه و جهان، بیش از پیش ارتقاء بخشیده ‎است. جمهوری قزاقستان محصور در خشکی است و برای تامین تقاضاهای متنوع و نیز عرضه نفت وگاز خود به بازارهای جهانی، به مسیرهای ارتباطیکوتاه و مطمئن به آب‎های آزاد نیازمند است. موقعیت ژئواستراتژیک ایران در قلب منطقه خاورمیانه، واقعیت ارزشمند اما بالقوه‎ای ‎استکه میتواند ظرفیتهای متنوع ‎و گسترده ژئواکونومیک، ژئوپلیتیک و در نتیجه افزایش درآمد ملی، توسعه و حتی امنیت برای کشور ایجاد کند. اما زمینه‎ها و عواملی چون خلاء قدرت ناشی از فروپاشی شوروی، رقابت های ژئوپولیتیک منطقهای، جایگاه مهم ایران در نزدیکی تقاطع آسیا و اروپا، وجود ذخایر بزرگ انرژی دنیا در منطقه و تمایل کشورهای آسیای مرکزی به حضور قدرتهای خارجی، باعث ‎حضور قدرت های بزرگ در آسیای مرکزی شده و موانع جدی برای حضور موثرتر ایران در این منطقه به وجود آورده است. این مقاله در پی پاسخ به این سئوال است که قزاقستان چه نقشی می تواند در حضور هر چه بیشتر ایران در آسیای مرکزی داشته باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. داده های مورد نیاز آن به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. مقاله با ارائه آمار و ارقام و مستندات دیگر، وزن ژئواکونومیک قزاقستان در آسیای مرکزی و نقشی که می تواند در زمینه تسهیل نفوذ و حضور ایران در منطقه داشته باشد را برآورد کرده است. قزاقستان نقش کلیدی در مناسبات ژئواکونومیکی جمهوری اسلامی ایران با آسیای مرکزی دارد و می تواند ظرفیت و پتانسیل ورود ایران به کشورهای آسیای مرکزی را ایجاد کند.