مدل سازی عددی سه بعدی جریانات بادرانده در دریای خزر با استفاده از معادلات مقدم در دستگاه مختصات سیگما فشاری

هدف از این مطالعه طراحی یک مدل عددی سه بعدی با استفاده از معادلات مقدم در دستگاه مختصات کروی زمین با آرایه قائم سیگما جهت شبیه سازی جریانات بادرانده در دریای خزر است. در این مطالعه برای حل عددی و گسسته سازی معادلات از روش عددی تفاضل متناهی استفاده شد. بدین منظور برای جملات فرارفتی از طرح واره لکس- وندروف دوگامی و برای جملات انتشاری از طرح واره دوفورت-فرانکل استفاده گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که چرخه ساعت گرد در مرکز و جریان پادساعت گرد در نزدیکی سواحل غربی خزر جنوبی در طول سال تداوم داشته و با توجه به شیب تندتر بستر در این حوضه از ثبات بیشتری نسبت به الگوی جریان در خزر شمالی و میانی برخوردار است. همچنین واگرایی جریان در لایه اکمن سطحی بوسیله همگرایی جریان در لایه اکمن بستری در خزر میانی و جنوبی متعادل شده است. این امر نشان می دهد که توپوگرافی بستر نیز در کنار باد نقش مهم و کلیدی در تولید و هدایت جریان در دریای خزر دارد.