تاریخ خیرات و اصح التواریخ: معرفی دو تاریخ عمومی از سده نهم هجری و بررسی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در آنها

تاریخ خیرات و اصح التواریخ، نوشته محمد بن فضل الله موسوی، از تاریخ های عمومی کمترشناخته شده سده نهم هجری اند. مقاله حاضر، ضمن معرفی این دو کتاب، به چگونگی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در این دو اثر متعلق به عصر تیموری، با تکیه بر تاریخ خیرات، پرداخته است. اگرچه نوشته های موسوی در بادی نظر از منظر داده های تاریخ نگارانه و ارزش ادبی چندان حائز اهمیت نمی نماید، اما بازتاب دهنده نگاه وی به تاریخ صدر اسلام، به عنوان فردی باورمند به حقانیت مذهبی سیاسی علی و آل علی (ع) و متاثر از آموزه های صوفیانه روزگار خویش است. این نگاه را می توان نمونه ای از رویکردهای دینی در خراسان عهد تیموری شمرد. افزون بر این، حاشیه نویسی ها و تغییراتی که در سده های بعد به نسخه های تاریخ خیرات و اصح التواریخ راه یافته به مثابه خوانش متفاوت خوانندگان از متن و انعکاس دهنده دگرگونی در مرزبندی های هویت شیعی در ایران طی سده های نهم تا سیزدهم هجری است.