تاثیر تغییر اقلیم بر ارزیابی تناسب اراضی برخی از محصولات دیم در منطقه میاندوآب

در عصر حاضر، باتوجه به اهمیت امنیت غذایی، درک اثرات تغییرات اقلیم در تناسب اراضی برای تولید محصول به یک مسئله مهم تبدیل شده است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی اثرات تغییرات اقلیمی بر تناسب اراضی محصولات مختلف دیم در منطقه میاندوآب، تحت سناریوی اقلیم فعلی و تغییر اقلیم در آینده بود. برای این منظور از مدل ترازا و آلماگرا در محیط سامانه تصمیم گیری میکرولیز استفاده شد. مدل آلماگرا ارزیابی تناسب واحدهای مختلف اراضی برای تیپ های بهره وری انتخابی و مدل ترازا، یک تخمین تجربی از کمبودهای زیست اقلیمی را فراهم می کند. داده های مورفولوژیکی و آزمایشگاهی از 11 خاکرخ شاهد موجود در منطقه مطالعاتی اخذ و وارد پایگاه داده های خاکی (SDBm) شد. داده های آگرواکولوژیکی از سازمان هواشناسی کشور به دست آمد و وارد پایگاه داده های اقلیمی (CDBm) گردید. سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای به عنوان سناریوی آینده تغییر اقلیمی،از میان مدل های کارگروه بین الدولی تغییر اقلیم (IPCC) انتخاب شد. نتایج نشان داد که در شرایط فعلی اولویت کشت دیم در اکثر واحدهای اراضی مختلف با نخود، خربزه و گندم بوده ولی در آینده به صورت گندم، نخود و خربزه خواهد بود. مهم ترین عوامل محدودکننده خاکی نیز شامل شوری، بافت، زهکشی و آهک بودند. به جز در مورد گندم، اثر خالص تغییرات اقلیمی در تناسب اراضی برای محصولات نخود و خربزه منفی است. درنتیجه، در شرایط تغییر اقلیم، منطقه موردمطالعه برای تولید نخود و خربزه دیم مناسب نیست. از دست دادن رطوبت با افزایش شاخص خشکی در محیط مدل ترازا نشان داد که به نظر می رسد که در آینده سناریو کشت دیم به طورجدی توسط تنش آب تحت تاثیر قرار گیرد.