بررسی طب عامیانه (باورها و رفتارها) مادر و نوزاد در میان مردم سیستانی مقیم روستای حسین آباد بندرگز استان گلستان

استان گلستان به علت موقعیت خاص جغرافیایی خود از نظر درمان های خانگی بسیار غنی است. مردم سیستان ساکن این استان سابقه طولانی در استفاده از درمان های خانگی دارند. هدف این مطالعه بررسی طب عامیانه مردم سیستانی حسین آباد بندرگز استان گلستان در مورد درمان های خانگی مادر و نوزاد است.

این مطالعه با رویکرد اتنوگرافی پزشکی انجام شده است. با 48 نفر از درمانگران و ماماهای محلی و افرادی که تجربه مداوای با درمان های خانگی را داشتند و به روش گلوله برفی انتخاب شدند، مصاحبه‎های نیمه ساختار به عمل آمد. از مکتوبات و مشاهدات (انجام درمان های خانگی) نیز به عنوان منبعی برای اطلاعات استفاده شد. مصاحبه ها، دست نویس، کدگذاری و طبقه بندی و توصیف شدند.

گریه شیرخوار را با موی گربه و ورم ناف نوزاد را با سرمه درمان می کردند. برای درمان زخم پرینه مادر، دانه انار خشک را کوبیده به مادر می دادند تا خود را بشوید. "تاسبی" ترکیبی مشتمل بر "قرص کمر، دانه جعفری، رازیانه، شوید، آرد و زردچوبه" را به مدت ده روز برای جلوگیری از کمر درد به زائو می‎دادند. برای رفع احتقان پستان، روغن را درون آتش می سوزاندند تا دود آن روی پستان را بگیرد. درمان های خانگی بسیار متنوع بوده است که برخی از آنها خنثی، برخی مفید و برخی نیز مضر بوده اند.

درمان های خانگی برگرفته از باورهای یک قوم در خصوص سلامتی و بیماری است و می تواند نسل به نسل منتقل شود. گاهی ممکن است این شیوه ها به سلامت افراد کمک کند و یا آسیب بزند. باورها و رفتارهای سلامتی مفید را بایستی تقویت نمود و در غیر آن مانع گسترش باورهای نادرست بهداشتی شد.