مقایسه ابعاد حس مکان در دو فرهنگ عربی و ایرانی

فرهنگ و زبان بر یکدیگر تاثیرات دو جانبه ای دارند. زبان باعث تکامل فرهنگ است و تا حدودی سمت و سوی آن را نیز تعیین می کند و فرهنگ، با تعیین محدوده آن چه مهم یا کم اهمیت است، بر شکل گیری ساختار زبان موثر واقع می شود. به عبارت دیگر، انسان ها در جوامع گوناگون واقعیت های متفاوتی را می بینند، زیرا به زبان های متفاوت سخن می گویند و هر زبانی واقعیت را در قالب جداگانه ای برنامه ریزی می کند. یکی از راه های بررسی و فهم آن چه افراد ادراک و فهم می نمایند، مقایسه میان فرهنگی است. هدف از این پژوهش نیز قیاسی بین فرهنگی (فرهنگ ملیتی) در زمینه ابعاد مولفه ادراکی فضای شهری، «حس مکان» می باشد. زیرا این مولفه ادراکی به عنوان عامل ارتقاء میزان رضایت و فهم از محیط در فضاهای شهری به ویژه عرصه های حضور زائران و گردشگران نظیر محدوده مطالعاتی منتخب که در همجواری حرم مطهر قرار داشته ضرورت می یابد. چراکه این محدوده (بازارچه حاج آقاجان واقع در بست طبرسی) در تمامی اوقات درگیر تعاملات مستقیم انواع دسته بندی فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها بوده و همین امر بحث ادراک در فضا را به چالش کشانده است که در این راستا روش شناسی تحقیق مبتنی بر مشاهده، پرسش نامه بوده و تحلیل به کمک آزمون واریانس چند متغیری، آزمون همبستگی پیرسون و تکنیک نقشه های شناختی می باشد که بر روی 138 نفر از زائران عرب و ایرانی تبار (69 زائر ایرانی و 69 زائر عربی) انجام گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از وجود تفاوت معنادار و اشتراک قوی بین بعد کالبدی حس مکان در دو فرهنگ عرب و ایرانی می باشد که با تقویت شاخصه های آن می توان حس مکان را در دو فرهنگ ملیتی عرب و ایرانی تقویت نمود.