کاربرد روش چیدمان فضا در طراحی محله پیاده محور، مورد مطالعاتی: محله امامزاده یحیی تهران

پاسخگو نبودن بافت کهن شهرها به نیازهای زندگی امروز نه تنها آهنگ فرسودگی تدریجی در این مراکز را سریع تر ساخته، بلکه با تخریب عناصر کالبدی ارزشمند، سیمای شهر را خدشه دار نموده و از ارائه پاسخی مطلوب به نیازهای ساکنین ناتوان مانده است. محله امامزاده یحیی تهران با بهره مندی از اندام ها و ساختمان های شاخص از این وضع مستثنی نبوده و هم اکنون دچار گسستگی و بی هویتی شدیدی است. پژوهش حاضر بر آن است تا از طریق طراحی مجموعه ای از فضاهای شهری پیاده، ارتباط فضایی و کالبدی میان عناصر ارزشمند را تقویت نموده و انسجام و وحدت محله را مجددا احیا نماید. راه حل این مساله را می توان در بهره گیری از تمایلات هم سان افراد و ایجاد فرم های کالبدی و فضایی مبتنی بر علایق و اشتراکات فرهنگی و مذهبی (امامزاده ها، مساجد، حسینیه ها و تکایا) و یا انگیزه ها و مقاصد اقتصادی و سیاسی (بازارچه ها یا مراکز محله) دانست. برقراری هم پیوندی بصری میان کالبد و فضا، همگام با در نظر گرفتن ملاحظات عملکردی موجب تاثیرگذاری مستقیم کالبد بر فعالیت اجتماعی می شود. حاصل کار مجموعه ای از چارچوب های فیزیکی خواهد بود که چون برخواسته از زمینه ها و اشتراکات ساختارهای اجتماعی هستند، فراتر از مرزهای فیزیکی و کالبدی بر شکل گیری روابط اجتماعی موثرند. نتایج حاصل از تحلیل فضایی- کالبدی محله امامزاده یحیی توسط نرم افزار Depthmap نمایانگر ارزش بالای هم پیوندی در گذرهای شمالی- جنوبی امامزاده یحیی و جاویدی و معابر شرقی- غربی علیمرادی، سپهر و هداوند است که خیابان های اصلی اطراف را به قلب محله متصل می کند. بدین صورت ساختار اصلی پیاده محور محله تشکیل شده و مجموعه ابنیه ارزشمند به صورت یک کل واحد و منسجم به هم مرتبط خواهند شد. در قسمت طراحی با رعایت اصولی چون ایجاد فضاهای مکث و کاربری های جاذب خدماتی در امتداد گذر های اصلی، تعبیه مسیر جایگزین ترافیک سواره، آرام سازی ترافیک، ایجاد سیستم حمل و نقل ریلی سبک و پارکینگ های عمومی، سرزندگی، سهولت دسترسی و ایمنی بیشتر برای ساکنان، مغازه داران و گردشگران به صورت هم زمان فراهم خواهد شد.