استخراج ترکیبات فنولی و توکوفرولی گیاه متکا و بررسی تاثیر عصاره آن در پایداری روغن آفتابگردان بعنوان جایگزین آنتی اکسیدان سنتزی

افزودن آنتی اکسیدان های طبیعی یکی از راه های محافظت روغن در برابر اکسیداسیون می باشد. هدف از این پژوهش، استخراج عصاره گیاه متکا با روش سیال فوق بحرانی و اندازه گیری ترکیبات فنولی و توکوفرولی عصاره گیاه متکا، و همچینن بررسی تاثیر آن بر پایداری اکسایشی روغن آفتابگردان طی شرایط نگهداری در مقایسه با آنتی اکسیدان سنتزی یا مصنوعی TBHQ است. ابتدا عصاره اتانولی استخراج شده با استفاده از سیال فوق بحرانی در غلظت های مختلف (100، 1500، 2000و 2500 پی پی ام) تهیه گردید. سپس میزان کل ترکیبات فنولی موجود در عصاره با روش فولین سیوکالتو و ترکیبات توکوفرولی با روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شدند. در ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی، غلظتppm 2500 عصاره گیاه متکا مناسب ترین غلظت با بالاترین اثر آنتی اکسیدانی نسبت به سایر غلظت ها بود. لذا غلظتppm 2500 عصاره متکا به منظور ارزیابی پایداری اکسایشی به روغن آفتابگردان اضافه شد. این روغن در دمای محیط طی 60 روز نگهداری شد و عدد پراکسید، عدد کربونیل، شاخص پایداری اکسایشی، مقدار کل ترکیبات قطبی و عدد اسیدی هر 15 روز اندازه گیری شده و با ppm 100 آنتی اکسیدان سنتزی TBHQ مقایسه گردید. مقدار ترکیبات فنولی و توکوفرولی در عصاره اتانولی به ترتیب برابر با 81/1495 برحسب میلی گرم گالیک اسید موجود بر 100 گرم عصاره و 6/58 میلی گرم آلفا توکوفرول بر 100 گرم عصاره بود. عصاره متکا در غلظت ppm2500 به دلیل دارا بودن ترکیبات فنولی و توکوفرولی، در روغن آفتابگردان اثر آنتی اکسیدانی داشته و توانایی رقابت با TBHQ را دارا می باشد که منجر به افزایش پایداری اکسیداتیو روغن گردیده است. لذا عصاره متکا می تواند جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان سنتزی TBHQ باشد. عصاره متکا کاملا طبیعی بوده و مشکلاتی از قبیل سرطان زایی آنتی اکسیدان های سنتزی را ندارد.