تاثیر پارامترهای محیطی بر تنوع زیستی ماهیان رودخانه لاویج، شهرستان نور، استان مازندران

به منظور بررسی تنوع زیستی ماهیان رودخانه لاویج و رابطه آن با عوامل محیطی، نمونه برداری در دی ماه 1395 در کل رودخانه (20 کیلومتر) به فاصله 700 تا 1000 متر از هم و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر انجام شد. نتایج نشان داد که ماهیان صید شده از 6 گونه باربوس (Luciobarbus capito) ، سگ ماهی (Paracobitis sp.) ، گاوماهی (Ponticola cyrius) ، سیاه ماهی (Capoeta capoeta) ، ماهی خیاطه (Alburnoides eichwaldii) و ماهی سفید رودخانه ای (Squalius cephalus) بودند. در ایستگاه های 1 و 2 بدلیل ارتفاع زیاد و در ایستگاه های 13، 16 و 17 بدلیل دست کاری های انسانی هیچ نمونه ای صید نشد و در ایستگاه های 21 و 22 بیشترین تعداد نمونه صید شد. بررسی شاخص های زیستی نشان داد که بیشترین مقدار تنوع شانون در ایستگاه 22 (34/1) و کمترین مقدار این شاخص در ایستگاه های 3، 4 و 5 (صفر) که فقط از گونه Luciobarbus capito نمونه هایی ، مشاهده شد که این ایستگاه ها بالاترین مقدار شاخص غالبیت سیمپسون را داشتند. با توجه به نسبت فراوانی گونه ها و نمونه های صید شده در ایستگاه ها، ایستگاه 10 بیشترین میزان غنای گونه ای را نشان داد. همبستگی اسپیرمن بین شاخص های فراوانی و تنوع با پارامترهای محیطی نشان داد که شاخص تنوع شانون با نیترات، آمونیوم و هدایت الکتریکی در سطح 5 درصد همبستگی معنی داری داشته است. براساس نتایج تحلیل افزونگی تغییرات پارامترهای محیطی بر فراوانی گونه های مختلف موثر بوده به طوری که فراوانی ماهی خیاطه تا حدود زیادی تحت تاثیر تغییرات دما و میزان آمونیوم می باشد. همچنین شاخص های شانون، پیلو و تاحدی مارگالف نشان دهنده ی تغییرات بالای این شاخص های زیستی در رودخانه لاویج هستند که بطور نسبی با تغییرات غلظت نیترات و آمونیوم در این رودخانه همبستگی مستقیمی دارند. با توجه به بررسی مقطعی این مطالعه، احتمالا اطلاعات کاملی از نظر وضعیت ماهیان رودخانه لاویج ارائه نمی کند اما می تواند دیدگاه کلی از نظر وضعیت ماهیان اصلی رودخانه به یک اکولوژیست ارائه نماید.