بررسی تاثیر ادوار تجاری واقعی بر تولید، اشتغال و سرمایه گذاری بخش کشاورزی ایران

در ادبیات ادوار تجاری بر نقش متغیرهایی همچون درآمدهای نفت و گاز، نوسانات صادرات نفت و گاز، کسری بودجه دولت و نقدینگی بر ادوار تجاری تاکیدشده است و مطالعات معدودی در زمینه تاثیر ادوار تجاری بر بخش کشاورزی انجام شده است. ازاین رو در این پژوهش به استخراج اجزای روند بلندمدت ادوار تجاری و تکانه های نامنظم از تولید ناخالص داخلی حقیقی طی دوره 1361-1391 با استفاده از فیلتر هودریک - پرسکات پرداخته شده و سپس خواص ادواری متغیرهای کلیدی تاثیرگذار بر ادوار تجاری محاسبه و تحلیل شده است. به منظور بررسی تاثیر ادوار تجاری بر بخش کشاورزی، از سیستم معادلات همزمان استفاده گردیده است. نتایج برآورد مدل با استفاده از روش حداقل مربعات سه مرحله ای بیانگر آن است که ادوار تجاری بر ارزش افزوده بخش کشاورزی اثر مثبت و معنی دار و بر اشتغال و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی اثر منفی و معنی دار دارد. لذا توصیه می شود در سال های رونق اقتصادی، دولت به سرمایه گذاری در بخش کشاورزی توجه بیشتری داشته باشد تا در زمان کاهش قیمت نفت و گاز که عامل اصلی ایجاد رکود اقتصادی در کشور است، این بخش اقتصادی یاری کننده ی بهتری برای اقتصاد کشور باشد.