پیوند تشبیه و کنایه در یک گونه بلاغی نادر در ادب عامه

نظریه های جدید زبان شناسی با مجازی دانستن زبان، ذاتی دانستن مسائل بلاغی در آن و انکار انحصار تعلق این مسائل به زبان ادبی، باب تازه ای در پژوهش های بلاغی گشوده اند. موضوع پژوهش حاضر بررسی گونه ای از تشبیه در زبان فارسی است که تاکنون بدان پرداخته نشده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده ها به شیوه ی کتابخانه ای و با استقرای تام از «امثال و حکم دهخدا» انتخاب شده است و با استفاده از شگردهای بلاغی رایج تجزیه و تحلیل شده است. دلیل انتخاب این منبع، بسامد تشبی هات در این اثر در مقایسه با آثار مشابه در این زمینه است. نتیجه نشان می دهد نشانه های بلاغی موجود در این تشبیه با تعلیق معنای اصلی، به القای معنای دیگری می پردازد، زیرا این نوع تشبیه روساختی تشبیهی و ژرف ساختی کنایی دارند؛ به عبارت دیگر، وجه شبه در این تشبیه خلاف تمامی تشبی هات شناخته شده، لازمی است در خدمت یک ملزوم و بیان معنی کنایی آن.