ارزیابی تغییرات کاربری و گسترش افقی شهری با تاکید بر نقش اقصاد شهری نمونه موردی شهر اردبیل

گسترش افقی شهر یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم، منفک و جسته و گریخته است. شهر اردبیل، علیرغم رشد سریع جمعیتی در چند دهه اخیر، رشد و گسترش فضایی سریعی نیز داشته است. مقاله حاضر به ارزیابی تغییرات کاربری حادث شده در محدوده شهری اردبیل پرداخته است. مهمترین علل گسترش افقی شهر اردبیل عبارتند از مهاجرت های روستا-شهری، مهاجرت های مرکز-پیرامون، طرح مسکن مهر و عدم وجود موانع طبیعی بر سر راه رشد و گسترش اشاره کرد. نتایج نشان می دهد که وجود زمین های کشاورزی و باغات داخل شهر، حق انتخاب آزادانه برای انتخاب محل سکونت و تامین مسکن برای همه اقشار شهری از جمله اثرات و پیامدهای مثبت این پدیده به شمار می رود. ولی پیامدهای نامطلوب این پدیده در ابعاد اقتصادی خیلی بیشتر از اثرات مثبت است. به این ترتیب که در بخش اقتصادی، به افزایش هزینه زیرساخت ها وخدمات شهری، تکیه بیشتر بر استفاده از وسایل حمل و نقل خصوصی به جای حمل و نقل عمومی و غیره را می توان نام برد. با توجه به اثرات نامطلوب زیادی که گسترش افقی شهر اردبیل به همراه داشته است، در جستجوی راه حل و راهکار، استفاده از اصول و سیاست هایی پیشنهاد شده است.