ارزیابی ریسک زمین لرزه در شمال غرب تهران با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP :مطالعه موردی منطقه 22

منطقه 22 واقع در شمال غرب تهران با داشتن جمعیت بیش از 128 هزار نفر و عبور گسل شمال تهران از شمال این منطقه همچنین با توجه به توسعه ساخت وسازهای اخیر که بیشتر به صورت برج خود را نمایان می کنند، همواره در معرض ریسک زلزله قرار دارد. هدف از این پژوهش با توجه به فرمول جهانی ارزیابی ریسک = خطر × آسیب پذیری × جمعیت) (یو ان اس دی ار [1] ،2009) ابتدا ارزیابی آسیب پذیری فیزیکی با توجه به 9 معیار اصلی همراه با زیر معیارهای آن در منطقه و سپس برآورد جمعیت منطقه و در نهایت تحلیل خطر موجود در منطقه است. به منظور تهیه نقشه ریسک زمین لرزه، از مدل سلسله مراتبی AHP و تهیه پرسشنامه برای استفاده ازنظر کارشناسان عمران و سازه و مهندسین زلزله شناسی و. . و همچنین به منظور تعیین وزن های نهایی معیارها و زیر معیارها از نرم افزار Expert choice استفاده شده است. سپس با استفاده از نقشه تحلیل خطر احتمالی زلزله (PGA) موجود از پیش تهیه شده (توسط دکتر مهدی زارع) و تهیه نقشه تراکم جمعیت محدوده موردمطالعه، و ضرب آن ها در نقشه آسیب پذیری فیزیکی در نرم افزار GIS، به ارزیابی ریسک زلزله در شمال غرب تهران با نگاهی ویژه به منطقه 22 (به خصوص در توسعه های اخیر صورت گرفته) پرداخته شده است. این پژوهش نشان می دهد بیشترین آسیب پذیری و ریسک مخاطرات زمین لرزه در شرق و شمال شرقی این منطقه است، که ازلحاظ قدمت قدیمی تر از دیگر قسمت ها است و در حریم گسلش قرارگرفته اند و بعدازآن قسمت هایی از شمال و شهرک های موجود در غرب و جنوب منطقه پرخطرترین قسمت هستند. با در نظر گرفتن آسیب پذیری و خطر و جمعیت در منطقه مشخص می شود ریسک زلزله منطبق با نقاط جمعیتی در منطقه است و هرچه از پهنه های با جمعیت بالا دور می شویم ریسک کمتر می شود. بنابراین کنترل جمعیت پذیری و ساختمان سازی در منطقه از اعتبار بالایی در کاهش ریسک برخوردار است.