تاثیر محلول پاشی نانوکلات آهن و منگنز روی عملکرد و اجزای عملکرد جو (Hordeum vulgare L.) تحت شرایط کمبود آب آبیاری در مراحل مختلف رشد

جو یکی از سازگارترین غلات است که در شرایط آب و هوایی مساعد، در خاک حاصلخیز که قابلیت نگهداری آب در آن زیاد باشد کشت می گردد. این گیاه نسبت به گندم در برابر خشکی مقاوم تر است، پدیده خشکی در ایران یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده تولیدات زراعی است. اعمال تنش کم آبی به شدت اجزای عملکرد و عملکردهای بیولوژیک و دانه را کاهش می دهد. استفاده از نانو کودها منجر به افزایش کارایی استفاده از عناصر غذایی، مدیریت صحیح مصرف کود و کاهش تعداد دفعات کاربرد کود می شود. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت های خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95 - 1394 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد کود نانو کلات آهن و منگنز دارای 11 سطح به ترتیب شامل غلظت یک در هزار کود نانو کلات آهن، سه در هزار کود نانو کلات آهن، یک و نیم در هزار نانو کلات منگنز، سه در هزار کود نانو کلات منگنز، یک در هزار کود نانو کلات آهن و یک و نیم در هزار کود نانو کلات منگنز، یک در هزار کود نانو کلات آهن و سه در هزار کود نانو کلات منگنز، یک و نیم در هزار کود نانو کلات منگنز و سه در هزار کود نانو کلات آهن، سه در هزار کود نانو کلات آهن و سه در هزار کود نانو کلات منگنز، بدون محلول پاشی (شاهد) ، محلول پاشی آب خالص، سه در هزار کود میکرو آهن و سه در هزار کود میکرو منگنز، به عنوان فاکتور فرعی و رژیم های آبیاری در سه سطح بدون تنش (50% آب قابل استفاده مزرعه) ، کم آبی در مرحله رویشی (30% آب قابل استفاده مزرعه در مرحله رویشی) و کم آبی در مرحله زایشی (30% آب قابل استفاده مزرعه در مرحله زایشی بود، به عنوان فاکتور اصلی بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی سطوح مختلف نانو کلات آهن و منگنز در مراحل رویشی و زایشی موجب افزایش میزان عملکرد و اجزای عملکرد خصوصا در مرحله ی رویشی شد، حال آنکه تیمار شاهد (بدون محلول پاشی) کمترین میزان عملکرد و اجزای عملکرد را داشت. همچنین اثرات متقابل نانو کلات آهن و منگنز و سطوح مختلف تنش کمبود آب بر کلیه صفات اندازه گیری شده به جز شاخص برداشت معنی دار بود. درنهایت نتایج نشان داد که تنش کم آبی در مرحله زایشی و رویشی موجب کاهش و استفاده از نانو ذرات موجب افزایش میزان عملکرد و اجزای عملکرد می گردد؛ بنابراین، عوارض جانبی ناشی از کمبود آب می تواند در این منطقه و مناطق مشابه با محلول پاشی نانو کلات آهن و منگنز کاهش یابد.