نقد و بررسی ترجمه بخشی از خطبه های نهج البلاغه براساس انواع سه گانه هم نشینی واژگان (مطالعه موردی ترجمه موسوی گرمارودی)

بهره مندی از مفاهیم متعالی و پیام های معنوی کلام بزرگان دین، مستلزم ارائه برگردانی دقیق و مطابق جدیدترین معیارهای علم ترجمه است. نهج البلاغه به عنوان «اخوالقرآن» و یکی از بطون قرآن همواره بخش عظیمی از تحقیقات و پژوهش ها را در حوز ه علوم دینی، بعد از قرآن کریم به خود اختصاص داده است. ترجمه های فارسی این اثر بی بدیل نیز مورد نقد و بررسی بوده اند. جان رابرت فرث زبان شناس سرشناس انگلیسی برای اولین بار و در ضمن مبحث سیاق یا همان بافت کلام، اصل هم آیی واژگان را مطرح نمود. او این پدید ه زبانی را معنا بنیاد فرض کرد نه دستوری و آن را برای نامیدن و مشخص کردن ترکیبات، بر اساس رابطه معنایی – اصطلاحی و بسامد وقوع آن ها در زبان به کار برد. به نظر او، هم نشینی یکی از شیوه های بیان معنا است. در پژوهش حاضر ترجمه موسوی گرمارودی از نهج البلاغه با توجه به اهتمام به انواع سه گانه هم آیی واژگان یعنی هم آیی آزاد، منظم و تعابیر اصطلاحی مورد نقد و کاوش قرار گرفته و بخشی از انواع این هم آیی در خطبه ها به عنوان نمونه بررسی شده است و میزان تبعیت او از سیاق به طور عام و با هم آیی واژگان به طور خاص مشخص گردیده است. مترجم در ترجمه موارد هم آیی واژگان، وحدت رویه در پیش نگرفته و در ترجمه نوع سوم هم آیی یعنی تعابیر اصطلاحی، دقیق تر عمل نموده و شیوه ای منسجم تر ارائه کرده است و بیشتر در پی ارائه ترجمه ای روان بوده که در این اثنا، بخشی از معیارها و اصول ترجمه از جمله اصل با هم آیی واژگان نادیده گرفته شده است.