بررسی تغییرات فصلی میزان فرونشست نمک از غبار در شمال دشت یزد-اردکان

ایجاد تغییرات فیزیکی، شیمیایی و اکولوژیکی روی نقاط فرونشست گرد و غبار، یکی از مشکلات متعدد ناشی از وقوع پدیده گرد و غبار در اکوسیستم مناطق خشک و بیابانی است. به منظور تعیین تغییرات فصلی میزان کمی فرونشست املاح از طریق غبار در شمال دشت یزد-اردکان، 128 نمونه رسوب ریزشی طی چهار فصل سال 1396 از طریق رسوب گیر MDCO در محدوده ای به وسعت 20000 هکتار جمع آوری شد. پس از آبشویی هر نمونه گرد و غبار با آب مقطر و سپس عبور از کاغذ صافی در آزمایشگاه، محلول به دست آمده در آون قرار داده و سپس توزین شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین مقدار مواد جامد محلول به روش دانکن در سطح احتمال 5% در نرم افزار SPSS 16 نشان داد فصل تابستان با اختلاف معنی داری، بیشترین درصد شوری (28/20درصد) را داشته است. شوری گرد و غبارهای پاییزه (43/15درصد) در رتبه بعدی قرار گرفت و گرد و غبار مربوط به فصول بهار (36/9درصد) و زمستان (03/8درصد) بدون اختلاف معنی دار، دارای کمترین مقدار املاح بوده اند. بررسی بین مقادیر فصلی شوری گرد و غبار با سه پارامتر هواشناسی دما، بارش، سرعت باد نیز نشان داده که افزایش شوری تابستان به دنبال کاهش بارش و افزایش دما، به دلیل عدم آبشویی املاح و تجمع آن ها در سطح خاک منشا رخ داده است. با توجه به اثرات مختلف اکولوژیکی گرد و غبار شور، انجام اقدامات تثبیت اراضی برای جلوگیری از برداشت املاح به همراه گرد و غبار پیشنهاد می شود.