عدالت در تامین مالی خدمات سلامت با تاکید بر شاخص هزینه های کمرشکن خدمات سلامت

یکی از مفاهیم عدالت در تامین مالی نظام سلامت کشورها حمایت از خانوارها در مقابل وقوع و تحمیل هزینه های کمرشکن خدمات سلامت است. در دنیای امروز به دلیل پیشرفت فناوری های بازیابی سلامت و تامین پایدار تندرستی، پرداخت هزینه های مرتبط با این خدمات، یکی از بزرگترین مشکلات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جوامع بشری است (1). سال هاست که پرداخت های کمرشکن خدمات سلامت به مشکل بسیاری از خانواده ها و افراد جامعه تبدیل شده است (2). به طوریکه در گزارش سالانه جهانی، هزینه های کمرشکن سلامت، سالانه 44 میلیون خانوار را درگیر کرده و به کابوس بسیاری از خانواده ها و افراد جامعه تبدیل شده و اهمیت بسزایی در سیاست بسیاری از کشورهای در حال توسعه پیدا کرده است (3). هزینه های کمرشکن خدمات سلامت، به عنوان مخارج صرف شده برای خدمات سلامت که از سطح معینی از توانایی پرداخت خانوار فراتر می رود، تعریف می شود (3, 4). این هزینه ها به طور اتوماتیک با افزایش درآمد از بین نمی رود. نظام های ملی تامین مالی سلامت باید پروژه هایی را طراحی کنند که نه فقط اجازه دهند مردم در موقع نیاز، دسترسی به خدمات داشته باشند؛ بلکه باید از طریق کاهش پرداخت های مستقیم، احتمال مواجه مردم را با هزینه های کمرشکن کاهش دهند. در بلند مدت، هدف باید توسعه مکانیزم های پیش پرداخت مانند بیمه سلامت اجتماعی، تامین مالی براساس مالیات یا ترکیباتی از مکانیزم های پیش پرداخت، باشد. در جهت نیل به چنین مکانیزم هایی، زمینه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از اولویت های اصلی می باشد و تصمیم گیرندگان لازم است که مواردی نظیر افزایش پوشش بیمه افراد از طریق مکانیزم های پیش پرداخت، حمایت از افراد فقیر و ناتوان، طراحی بسته های خدماتی، مشخص کردن سطحی از سهم هزینه سلامت برای خانوارها که دچار پرداخت های کمرشکن نشوند (5) را بررسی کنند. امروزه با اجرای برنامه طرح تحول سلامت در کشورمان، حمایت از افراد در برابر پرداخت های کمرشکن خدمات سلامت به عنوان یک هدف مطلوب و رضایت بخش سیاست های سلامت پذیرفته شده است (6). پس سیاستگذاران لازم است تا مکانیزم های مطرح شده برای مقابله با این هزینه ها را مدنظر قرار دهند تا به هدف خود به صورت پایدار برسند.