برهمکنش نیکل و آهن بر برخی صفات زراعی گیاه ذرت(Zea mays L.) در یک خاک آهکی

نیکل (Ni) یکی از عنصر های اخیرا اضافه شده به فهرست عناصر ضروری کم ‍ مصرف برای گیاهان است. از طرف دیگر تجمع نیکل در خاک و گیاهان در غلظت های بالا، نگرانی برای سلامت بشر و سایر موجودات زنده را افزایش داده است. برای مطالعه اثر مصرف توام نیکل و آهن بر برخی صفات زراعی گیاه ذرتZea mays L. ) ) در یک خاک آهکی با بافت متوسط، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ای در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورها شامل مقدار نیکل مصرفی در چهار سطح (0، 10، 50 و 100 میلی گرم نیکل بر کیلوگرم خاک) از منبع سولفات نیکل خالص (NiSO4. 6H2O) و آهن در پنج سطح (0، 10 و 20 میلی گرم آهن بر کیلو گرم خاک) از دو منبع سولفات آهن (FeSO4. 7H2O) و سکوسترین (FeEDDHA) تجاری بودند. بر طبق نتایج حاصله در سطوح 50 و 100 میلی گرم نیکل بر کیلوگرم خاک، وزن خشک بخش هوایی به ترتیب 2/16 و 9/31 درصد و وزن خشک ریشه به ترتیب 5/28 و 8/30 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. ارتفاع ساقه در حضور 100 میلی گرم نیکل بر کیلوگرم خاک، 14 درصد و شاخص کلروفیل در سطوح 50 و 100 میلی گرم نیکل، نسبت به شاهد به ترتیب 4/32 و 5/40 درصد کاهش یافت. افزایش سطوح آهن مصرفی از هر دو منبع مورد استفاده باعث افزایش معنادار وزن خشک بخش هوایی ذرت شد. اما وزن خشک بخش هوایی در سطح 20 میلی گرم آهن از منبع سکوسترین با افزایش نیکل از 10 به 50 میلی گرم و همچنین از 50 به 100 میلی گرم به ترتیب 9/81 و 29 درصد کاهش یافت.