مقایسه روش های برآورد ظرفیت چرای بلند مدت (روش معمول و روش تاکید بر انرژی متابولیسمی) در مراتع حوزه آبخیز دهشیر یزد

برای بهرهبرداری اصولی از مراتع و دستیابی به تولیدات پایدار دامی، تعیین ظرفیت چرای بلند مدت مراتع از اهداف اساسی مدیران مرتع محسوب میشود. برای مقایسه رویکردهای مختلف تعیین ظرفیت چرای بلند مدت، دو روش معمول (استفاده از علوفه قابل دسترس) و عوامل موثر بر ظرفیت چرا (انرژی متابولیسمی) با استفاده از متوسط خوب تولید در یک دوره بلند مدت 15 ساله) در 6 سایت درحوزه دهشیر استان یزد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین ظرفیت تیپهای گیاهی، فاکتورهای ) مختلفی مانند وسعت تیپ گیاهی، کیفیت و انرژی متابولیسمی گونه های موجود، انرژی متابولیسمی مورد نیاز دام غالب، تولید مرتع و سایر موارد مهم مد نظر قرار گرفت. همچنین مقدار تولیدی که در 70 درصد سال ها تولید بزرگتر یا مساوی آن مقدار باشد به عنوان متوسط خوب تولید (تولید دراز مدت) در نظر گرفته شد. تولید دراز مدت در مراتع علی آباد (396/5 کیلوگرم) ، دره زرشک (362/18 کیلوگرم) ، حسن آباد (304/73 کیلوگرم) ، توران چشت (243/15 کیلوگرم) و دهشیر (253/72 کیلوگرم) در واحد هکتار برآورد گردید. نتایج نشان داد که منطقه مرتاضیه به دلیل وضعیت ضعیف و حساسیت زیاد به فرسایش خاک، شایستگی چرا نداشته و نتایج تعیین ظرفیت به دو روش معمول و انرژی متابولیسمی حاکی از این است که در مناطق دهشیر تا علی آباد، اختلاف ظرفیت به ترتیب، 174،162،130،383 و 257 واحد دامی است. نتایج حاصل از تعیین ظرفیت چرا نشان داد که روش رایج ظرفیت چرا در مطالعه های مرتعداری (که در آن به عوامل چرا کمتر توجه می شود) ظرفیت چرا را بیش از حد برآورد می کند.