سنجش سطوح و اولویت بندی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله با استفاده از منطق فازی در GIS (مطالعه موردی: استان فارس)

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
از مهم ترین بلایای طبیعی که نقش مهمی در آسیب پذیری و تخریب سکونتگاه های روستایی ایفا می نماید، زلزله می باشد. آسیب پذیری دارای مفهومی پیچیده است به طوری که عوامل و متغیرهای مختلفی در آن دخالت دارد و استفاده از روش های نوین موجب بهبود فرآیند سنجش سطوح آسیب پذیری می شود. هدف از ارائه پژوهش حاضر، سنجش سطوح و اولویت بندی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی با به کارگیری عملگرهای مبتنی بر منطق فازی می باشد. استان فارس که دارای گسل های اصلی و فرعی متعددی بوده و در طول سالیان گذشته زلزله های متعددی با قدرت تخریب بالا در آن به وقوع پیوسته و هم چنین، سکونتگاه های روستایی آن دارای تنوع آسیب پذیری طبیعی و انسانی می باشد، به عنوان منطقه ی مطالعاتی انتخاب شده است. سکونتگاه های روستایی از محیط هایی به شمار می رود که به دلیل ویژگی های فیزیکی آن در مقایسه با سکونتگاه های شهری در معرض آسیب پذیری بیشتری می باشد. در این پژوهش، جهت سنجش سطوح و اولویت بندی آسیب پذیری از عملگرهای فازی که شامل تلفیق چندمعیاره اهمیت معیارها و وزن رتبه ها بوده و دو ویژگی مهم در نظرگرفتن متغیرهای کیفی (زبانی) و توجه به گروه های مختلف ذینفع را نیز داشته و هم چنین، به نتایج بهتری منجر شده، استفاده گردید. لذا با به کارگیری و تلفیق متغیرها و سناریوهای مختلف، مناطق با درجات بالای ریسک مشخص شد. سپس، سکونتگاه های روستایی در معرض ریسک حاصل از سناریوی نسبتا بدبینانه آسیب پذیری طبیعی انتخاب گردید. در نهایت، آسیب پذیری انسانی این سکونتگاه ها با به کارگیری سناریوی متعادل اولویت بندی شد. نتایج حاصل در تمامی سناریوها نشان داد که بخش های جنوب و غرب منطقه که دارای مقادیر بالای بیشینه جنبش افقی زمین (Peak Horizontal Acceleration) ، سازندهای زمین شناسی جدید و نزدیکی به گسل های فعال زمین شناسی بوده به عنوان مناطق با درجات بالای ریسک آسیب پذیری طبیعی شناسایی شده و همواره زلزله های متعدد با قدرت تخریب بالا در آن به وقوع می پیوندد اما از منظر متغیرهای آسیب پذیری انسانی مورد استفاده در این پژوهش در حد متوسط می باشند.
زبان:
فارسی
صفحات:
181 تا 200
لینک کوتاه:
magiran.com/p1921739 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!