تحلیل رابطه رضا و شادمانی در عرفان اسلامی

رضا از بزرگترین و والاترین مقامات سالکان و منزلی رفیع از منازل محبان است و بزرگان عرفان آن را از نهایات سلوک عرفانی دانسته و از فواید و برکات آن سخن رانده اند. در متون عرفانی، رضا به قضای الهی را نتیجه کمال محبت به خداوند می دانند و معتقدند هر کس بدین مقام واصل نشود، از لذت محبت چیزی نچشیده است. «شادی» نیز که از مباحث بسیار مهم در عرفان اسلامی است و در سیر و سلوک عارفان و نیل به مقصود نقش اساسی ایفا می کند، با رضا پیوندی ناگسستنی دارد؛ زیرا در عالی ترین مرتبه رضا که سالک نسبت به بلا و دردی که از جانب محبوب می رسد، احساس لذت و شادمانی کند، به حقیقت رضا نائل شده است. به دلیل اهمیت و بازتاب گسترده این موضوع در متون عرفانی، در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی رابطه رضا و شادمانی در عرفان اسلامی پرداخته می شود و عواملی که عارفان را در مرتبه رضا و در مواجهه با سختی ها و بلایا شادمان می سازد تبیین می گردد.