اثر شوری آب و کمبود ازت خاک، بر ضریب K_s و مقدار آب سهل الوصول ذرت

برای مطالعه تاثیر شوری آب و کمبود ازت خاک (تنش حاصلخیزی) ، بر مقدار ضریب K_s و آب سهل الوصول (RAW) ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سال 1396 و در قزوین انجام شد. تیمارهای هدایت الکتریکی آب شامل چهار مقدار (S_0) 5/0، (S_1) 1/2، (S_2) 5/3 و (S_3) 7/5 دسی زیمنس بر متر و تیمارهای ازت خاک در چهار سطح (N_0) 100، (N_1) 75، (N_2) 50 و (N_3) 25 درصد مصرف کود ازت، در سه تکرار و در کرت هایی به مساحت 9 متر مربع به اجرا درآمد. هم زمان با افزایش مقاومت روزنه ها در اثر تنش های محیطی وارده بر گیاه، آبیاری کرت ها انجام شد. ضریب RAW با اندازه گیری رطوبت خاک قبل از آبیاری و ضریب K_s، از تقسیم مقدار تبخیر و تعرق گیاه تحت تنش بر گیاه شاهد، محاسبه شد. تغییرات ضریب K_s از تیمار S_0 N_0 تا S_3 N_3 ؛ 1 تا 63/0 بود. برای برآورد ضریب K_s از روی مقادیر تنش های شوری و ازت، توابع مختلف بین ضریب K_s و نسبت هایN_i/N_0 و S_i/S_0 برازش داده شد. در نهایت تابع درجه دوم با ضریب تبیین 984/0 به عنوان تابع بهینه تخمین K_s انتخاب شد. با تغییر حاصلخیزی از N_0 به N_3 در تیمارهای S_0،S_1، S_2 و S_3، مقدار RAW به ترتیب؛ 7/63، 7/58، 4/55 و 42 درصد و با تغییر شوری آب از S_0 به S_3 در تیمارهای N_0، N_1، N_2 و N_3، مقدار RAW به ترتیب؛ 7/51، 3/46، 7/42 و 42 درصد برآورد شد. نتایج نشان داد که تنش شوری آب و کمبود ازت خاک، بر افزایش مقاومت روزنه، کاهش تبخیر و تعرق گیاه و حفظ محتوای آب خاک موثر بود. پس در شرایط وجود تنش های محیطی، می توان با کاهش حجم آب آبیاری، علاوه بر تامین آب مورد نیاز گیاه، از هدررفت آب جلوگیری به عمل آورد.