محاسبه توزیع عرضی انتقال رسوب در رودخانه ها با استفاده از مدل ریاضی شبه دوبعدی (مطالعه موردی: رودخانه قره سو)

پیش بینی صحیح پارامترهای هیدرولیک جریان و رسوب برای بهره برداری و مدیریت بهتر رودخانه ها از اهمیت زیادی برخوردار است. امروزه مدل های ریاضی شبه دوبعدی به عنوان یک راه حل بهینه و کارآمد، کاربرد گسترده ای در مباحث هیدرولیک جریان و رسوب رودخانه ها یافته اند. در این مدل ها، تغییرات سرعت در عرض رودخانه ها به کمک حل عددی معادلات دیفرانسیل ناویر-استوکس و در شرایط جریان ماندگار و یکنواخت شبیه سازی می شود. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل ریاضی شبه دوبعدی شیونو و نایت (1991) ، توزیع عرضی سرعت جریان در رودخانه قره سو محاسبه شده و سپس به کمک این نتایج و نیز با استفاده از روابط تجربی انتقال رسوب، توزیع عرضی رسوب کل و ظرفیت انتقال رسوب رودخانه تعیین شد. نتایج حاصله نشان دهنده عملکرد مناسب مدل شبه دوبعدی در برآورد توزیع عرضی سرعت جریان با خطای نسبی 7/8 می باشد. همچنین از میان روابط مختلف انتقال رسوب، روابط یانگ و ایکرز-وایت به ترتیب با متوسط خطای نسبی 45 و 67 درصد، دارای بیشترین دقت می باشند. رابطه لارسن با متوسط خطای نسبی 245 درصد، دارای دقت بسیار کمی است.