تاثیر قرق 33 ساله بر تنوع، غنا و یکنواختی مراتع نیمه استپی شهرستان سمیرم اصفهان (مطالعه موردی: منطقه حنا)

اندازه گیری تنوع گونه ای برای حفاظت، ارزیابی و پایش پوشش گیاهی در اکوسیستم های مرتعی ضروری است. در این مطالعه، اثر قرق 33 ساله و چرای مدیریت شده بر تنوع گونه ای در منطقه حنا واقع در شهرستان سمیرم اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. شش ترانسکت به طول 100 متر در هر منطقه مستقر گردید. در راستای هر ترانسکت، 10 پلات 2 مترمربعی مستقر و میزان تاج پوشش، تراکم و فهرست گونه های گیاهی موجود ثبت شد. با استفاده از نرم افزار Past شاخص های تنوع، غنا و یکنواختی و نیز روش های پارامتریک (منحنی وفور رتبه ای) در دو منطقه محاسبه گردید. شاخص های پوشش گیاهی در دو منطقه با استفاده از آزمون تی مستقل مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان تنوع، غنا و یکنواختی در منطقه چرای مدیریت شده بیشتر از منطقه قرق بود ولی بین شاخص های یکنواختی و تنوع گونه ای به جز شاخص تنوع هیل N1 تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد. بین شاخص های غنای گونه ای، در سطح اطمینان 5 درصد اختلاف معنی داری بین دو منطقه وجود دارد. همچنین منطقه قرق از هیچ یک از مدل های وفور - رتبه ای (لوگ نرمال، عصای شکسته، سری لگاریتمی و سری هندسی) تبعیت نمی کند که نشان دهنده جامعه ناپایدار و شکننده می باشد، در حالی که منطقه چرای مدیریت شده از مدل های عصای شکسته و لوگ نرمال که نشان دهنده جوامع پایدار و با ثبات است، تبعیت می کند. ارتباط گونه ها با عامل مدیریت و شاخص های معنی دار شده تنوع، به وسیله روش رج بندی تطبیقی متعارفی CCA)) بررسی گردید. نتایج رج بندی نشان داد که دو منطقه از نظر عامل مدیریت، پوشش گیاهی و تنوع گونه ای به خوبی از یکدیگر قابل تفکیک می باشند و شاخص های غنای منهینگ، مارگالف و تنوع هیل N1، حاکی از افزایش غنا و تنوع گونه ای در منطقه چرای مدیریت شده بود. به طورکلی این مطالعه نشان داد که چرای مدیریت شده و استفاده از سیستم های چرایی در مراتع نیمه استپی، بهتر از قرق بلندمدت در افزایش تنوع گونه ای و سلامت اکوسیستم می تواند تاثیر بگذارد.