تجزیه ارتباطی صفات مورفولوژیک برنج (Oryza sativa L) با استفاده ازنشانگر های ریزماهواره (SSR) در شرایط غرقاب و تنش خشکی

با توجه به اهمیت پژوهش های مرتبط با تنش غیر زیستی، پژوهش حاضر در راستای شناسایی نشانگر های مولکولی که ارتباط معنی داری با صفات مرتبط با تحمل تنش در برنج دارند، انجام گرفت. این بررسی با استفاده از 36 نشانگر ریزماهواره (SSR) و 59 ژنوتیپ برنج در دو شرایط نرمال و تنش خشکی انجام شد. 36 نشانگر ریزماهواره در مجموع 189 آلل با میانگین 25/5 آلل در هر مکان ژنی مشاهده شد. نشانگر5647 RMدارای بیش ترین تعداد آلل (12) و نشانگر های RM462 و 6022 RM دارای کمترین تعداد آلل (2) بودند. میانگین محتوای اصلاعات چند شکل (PIC) 58/0 برآورد شد و نشانگرRM 5647 با 81/0 بیشترین وRM 6022 با 32/0 کمترین PIC را نشان دادند. به طور کلی 29 متغیر شامل 21 صفت زراعی به همراه هشت شاخص تحمل به تنش (SSI، STI، MP، GMP، HM،YSI ،TOL و SST) ارزیابی شد. تجزیه ارتباط با استفاده از ماتریس ساختار جمعیت و با مدل های آماری GLM و MLM با استفاده از نرم افزار TASSEL برای 29 متغیر انجام شد. مدلMLM توانست در شرایط نرمال 11 نشانگر و در شرایط تنش خشکی 22 نشانگر معنی دار را شناسایی نماید. در شرایط نرمال بالاترین ضریب تببین مربوط به نشانگرRM5780 بود که 92/29 درصد تغییرات عملکرد را توجیه کرد و در شرایط تنش خشکی بالاترین ضریب تبیین مربوط به نشانگر RM519 بود که 69/39 درصد از تغییرات روز تا خوشه دهی را به خود اختصاص داد. برای هشت شاخص تحمل مورد بررسی، 6 نشانگر معنی دار شناسایی شد. بالاترین درصد توجیه تغییرات فنوتیپی به نشانگر RM441با 11/26 درصد به شاخص TOL اختصاص داشت. با توجه به نتایج، پیش بینی می شود استفاده از نشانگرهای ریزماهواره ردیابی شده در این پژوهش در صورت تایید و پس از اختصاصی شدن، با اطمینان زیادی در برنامه های انتخاب به کمک نشانگر امکان پذیر باشد.