معیارهای قتل شبه عمد در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران

چکیده:
برابر متون فقهی امامیه و قانون مجازات اسلامی 1392ش (حقوق موضوعه ایران) قتل نفس (کشتن دیگری) به اقسام سه گانه ای تقسیم شده است: 1- قتل عمدی 2- قتل شبیه 3- قتل خطای محض. محقق حلی در شرایع الاسلام و شهیدین در اللمعه الدمشقیه و الروضه البهیه در تصریف قتل عمدی می گویند: وضابط العمدان ان یکون عامدا فی فعله و قصده ، مرتکب هم قصد رفتار انجام شده بر روی مقتول را دارد و هم قصد کشتن او را چه بما یقتل غالبا باشد و چه بما یقتل نادرا و قتل واقع شود، در قتل الشبیه می گویند: و ضابطا الشبیه ان یکون عامدا فی فعله مخطئا فی قصده مراد این است که مرتکب قصد رفتاری را که منتهی به قتل شده دارد ولی قصد کشتن مجنی علیه را ندارد مانند آنکه معلمی به قصد تادیب شاگردش را با آلتی که غالبا کشنده نیست (مثل ترکه یا چوب نازک) بزند و اتفاقا کشتن روی دهد این نوع قتل بدان جهت که قصد فعل در آن وجود دارد شبیه قتل عمد است و از این حیث که قصد نتیجه (کشتن) در میان نیست به خطای محض شباهت دارد که در تعریف آن گفته اند و ضابط الشبیه الخطا ان یکون مخطئا فی فعله و قصده ، نه قصد رفتار بر روی مجنی علیه در بین است و نه قصد نتیجه (کشتن) لکن قتلی اتفاق بیفتد مثل آنکه تیری به قصد شکاری رها شود و اتفاقا به فرد بیگناهی که هدف نبوده اصابت و او را از پای در آورد. بنا به مراتب قتل شبه عمد حالت بینا بینی است بین عمد و خطای محض و به همین جهت بدان قتل الشبیه گفته شده که از جهت قصد فعل شبیه عمد است و از جهت عدم قصد وقوع جنایت شبیه خطای محض است.
زبان:
فارسی
صفحات:
56 تا 69
لینک کوتاه:
magiran.com/p1934945 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!