نقش جابه جایی مکانی پرفشار عربستان و رودباد جنب‏ حاره‏ ای در الگوهای همدیدی و ترمودینامیکی ترسالی‏ های شدید جنوب و جنوب‏ غرب ایران

اگرچه بارش در هر اقلیمی از اهمیت اساسی برخوردار است، در اقلیم‏های خشک نقشی حیاتی در زندگی انسان‏ها پیدا می‏کند. نوار جنوبی کشور ایران در هم‏جواری دو سامانه اقلیمی مهم قرار دارد که آرایش مکانی و ساختار دینامیکی آن‏ها الگو، شدت، و گستره بارش‏ها را تعیین می‏کند. بررسی انجام‏شده بر روی نقشه ترازهای زیرین، میانی، و بالایی وردسپهر به ‏صورت چشمی و استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که در همه ‏روزهای بارشی، در دو ترسالی شدید، منطقه پرفشار عربستان جابه‏جایی شرق‏سوی قابل ‏توجه داشته و در نمونه‏های فراگیر در شرق طول 55 درجه شرقی قرار داشته است. مهم‏ترین منبع رطوبتی در همه سامانه‏های بارشی در لایه وردسپهر زیرین دریاهای عرب و عمان هست؛ این رطوبت از طریق جریانات شرقی گردش واچرخندی پرفشار عربستان به درون سامانه سودانی و سپس در امتداد زبانه کم‏فشار بر روی منطقه منتقل ‏شده است. درصورتی‏که در لایه میانی وردسپهر این رطوبت به‏صورت شاخه‏ای از جریانات شرقی منطقه TICZ به جلوی ناوه مدیترانه‏ای‏ که در این شرایط تا جنوب عرض 15 درجه شمالی گسترش دارد فرارفت می‏شود. مناسب‏ترین موقعیت رودباد جنب‏حاره‏ای برای تشدید ناپایداری‏های لایه زیرین محدوده‏ای بین مصر تا غرب خلیج‏فارس است که هسته مرکزی رودباد در جنوب اردن استقرار می‏یابد.